DERSÝM'ÝN KEMALÝZM AÞKI
09 Nisan 2019 11:42 / 2093 kez okundu!
1986 Mayýs’ýydý, henüz birkaç yýllýk öðretmenim. Ýkinci sürgünüm (tabii ki siyasi) Trabzon’a olmuþtu. Vali’yle görüþtük, “Cezalandýrmaysa atandýðým yeni görev yerime gidiyorum, ancak suçu günahý olmayan eþimin de ayný ilçeye atanmasýný istiyorum” dedim. Düþündü ve saat 14.00 gibi görüþmemizi istediði muavinine yönlendirdi bizi. Söylenen saatte ilgili vali muavinin odasýna eþimle birlikte girer girmez “Artvinli güzel bir kýzla evlendiðin yetmiyormuþ gibi bir de Tuncelili olarak gelmiþ devletten türlü taleplerde bulunuyorsun” dedi kýzarak. “Evet, Tunceliliyim ve nüfus cüzdanýmda T.C. vatandaþý yazýyor, ayrýca aþkýn etnisitesi, mezhebi olmaz” cevabýma daha da sinirlenerek “Dersimlilerin geçmiþine bak, neden devletten talepte bulunamayacaðýný anlarsýn” sözleriyle daha da þoke etmiþti bizi.
****
DERSÝM’ÝN KEMALÝZM AÞKI
1986 Mayýs’ýydý, henüz birkaç yýllýk öðretmenim. Ýkinci sürgünüm (tabii ki siyasi) Trabzon’a olmuþtu. Vali’yle görüþtük, “Cezalandýrmaysa atandýðým yeni görev yerime gidiyorum, ancak suçu günahý olmayan eþimin de ayný ilçeye atanmasýný istiyorum” dedim. Düþündü ve saat 14.00 gibi görüþmemizi istediði muavinine yönlendirdi bizi. Söylenen saatte ilgili vali muavinin odasýna eþimle birlikte girer girmez “Artvinli güzel bir kýzla evlendiðin yetmiyormuþ gibi bir de Tuncelili olarak gelmiþ devletten türlü taleplerde bulunuyorsun” dedi kýzarak. “Evet, Tunceliliyim ve nüfus cüzdanýmda T.C. vatandaþý yazýyor, ayrýca aþkýn etnisitesi, mezhebi olmaz” cevabýma daha da sinirlenerek “Dersimlilerin geçmiþine bak, neden devletten talepte bulunamayacaðýný anlarsýn” sözleriyle daha da þoke etmiþti bizi.
Devletin böylesine önemli bir makamýnda geçen bu olayla ilk kez ciddi boyutta bir ayrýmcýlýk ve aþaðýlanma duygusu yaþamýþtým. Dolaysýyla beni son derece sarsan o travmatik duygular ideolojik çizgimde de ilk kýrýlmalarýn tohumunu atmýþtý.
Üstelik o zamanlar ödün vermez bir Atatürkçü ve Cumhuriyet gazetesi abonesiyim. Ýdollerim Ýlhan Selçuklarý, Uður Mumcularý solcu biliyordum. Kutsayarak okuduðum gazetemin Nazým Hikmet için “Resmini de bastýk ki halk doya doya yüzüne tükürsün” diye manþet attýðýndan henüz haberdar deðildim, ayrýca faþist askeri darbelere destek vermesini de olaðan ve gerekli görüyordum. Hatta 1980-90 arasý çok emek verdiðim on yýllýk Cumhuriyet arþivim vardýr.
Sözünü ettiðim vali muavini ellili yaþlarda, adý Ahmet Ülkü Aktuð’du. Sonradan Sivas valisi olduðunu biliyorum. Her þeye karþýn umuyorum ki þu anda hala yaþýyordur.
Daha sonraki yýllarýmda da yaþadýðým (belki de bundan daha aðýr) ayrýmcýlýklarý inanýyorum ki birçok Dersimli de yaþamýþtýr. Benzer olaylarýn birçoðuna da tanýk olmuþumdur.
Ayrýca okuduklarým ve sonraki yýllarda yaþadýðým olaylarýn etkisiyle de 90’lý yýllarýn baþlarýnda dünya görüþümde meydana gelen köklü deðiþimle (kimilerine göre) karþý tarafa geçtim. Artýk Kemalist deðildim. Beni yok sayan, aþaðýlayan bir ideolojiyi bir Dersimli, bir aydýn olarak daha fazla savunamazdým. Ayrýca sadece Kürtler ve Aleviler deðil, bütün azýnlýklarý, gayri Müslimleri asli unsur olarak görmeyen, dindar kesime zulmeden, solculara kan kusturan bir zihniyetin günahlarýný sýrtýmda taþýyamazdým. Dersim olayý artýk babalarýmýzýn anlattýðý gibi bir isyan veya eþkýyalýk deðil bir katliamdý. Dolaysýyla zamanla arkadaþ çevremden tutun da okuduðum gazeteye kadar bir çok þey de deðiþmeye baþladý.
2 Nisan 2019’da Facebook’umda paylaþtýðým ve izmirizmir.net’te de yayýmlanan bir yazýmla Dersimlilerin hala Kemalizm’den vazgeçmediklerini anlatmaya çalýþmýþtým. Yine söz konusu yerel seçimde yedi ilçeden beþini CHP’nin kazanmasý da konuyla ilgili iddiamý pekiþtirmektedir.
“Dersim katliamýný “bir modernizm hareketi” olarak gören TKP’nin Tunceli’de seçim kazanmasý büyük talihsizliktir, izahý da oldukça zordur. Dersim, bir türlü vazgeçemediði Kemalizm aþkýný bir kez daha dosta düþmana ilan etmiþtir” sözleriyle baþlayan yazýmýn yüzlerce kiþi tarafýndan paylaþýlmasý, aleyhte veya lehte yüzlerce yorum ve yine yüzlerce beðeniyle çok ilgi görmesi, tartýþýlmasý ve beþ gün içinde okunma sayýsýnýn 3000’i geçmesi yazýnýn sonunda söylediðim “Eðer yakýn zamanda bir kitap yazacaksam adýnýn ‘Dersim’in Kemalizm Aþký’ olacaðý kesindir” sözüne götürdü beni.
O kitabý yazmanýn zamaný gelmiþtir sanýrým. Motive olmamda arkadaþlarýmýn, dostlarýmýn etkisi þüphesiz ki önemlidir. Yine yakýn zamanda yazmaya baþladýðým izmirizmir.net’in yazarlýk yolunda olgunlaþmama ve motive olmama büyük katkýsý olduðu da kesindir.
Ayrýca geçmiþ yýllarda yerel ve ulusal gazetelerde yazýlarým yayýmlanmýþtý, hatta bir yazýmdan dolayý yine sürgün de edilmiþtim. Yazmak için izin talebinde bulunduysam da türlü sebeplerle engellendim. Ancak büyük kayýp sayýlmaz, zira devlet memuru sýfatýyla yazacak olsaydým sanýrým bugünkü gibi özgürce yazýlar yazamazdým, en çok devlet memurunun kýlýk kýyafeti kadar disiplin dahilinde yazýlar olurdu.
Ayrýca yýllardýr bu konuyla ilgili hazýrlýklarým da vardý zaten. Ýnanýyorum ki; gerek sosyal medyada tanýþtýðým gerek reeldeki dostlarým da (ellerinde varsa ve de gerekliyse) bilgi ve belgelerini benden esirgemeyerek tasarlamakta olduðum esere katkýda bulunacaklardýr.
Yine inanýyorum ki bu konuya daha önceleri kafa yoran ve güzel eserler veren insanlar da vardýr, bundan sonra da olacaktýr. Ancak mevcut durum itibariyle hala yazýlmasý gereken bir konu olduðu kesindir.
Artýk bir nevi söz vermiþ gibi oldum. Yýllar önce sigarayý da en son öðrencilerime söz vererek nihayet býrakabilmiþtim.
Ahmet OÐUZ
09.04.2019, Kuþadasý
Son Güncelleme Tarihi: 13 Nisan 2019 01:33
