ALLIANOI BOÐULUYOR
12 Haziran 2008 18:06
Mahkeme geçen hafta antik kentte keþif yaptý, taraflarý dinledi. Bir ay içinde kesin kararýn verilmesi bekleniyor. Allianoi Kazý Baþkan Yardýmcýsý Doç. Dr. Ahmet Yaraþ, bakanlýðýn kazý izni vermemesini eleþtirerek, antik kentin üzerinin mille kaplanarak korunmasýnýn imkâný olmadýðýný savunuyor.
Diðer yandan Ýzmir 2. No’lu Koruma Kurulu’nun Allianoi hakkýnda son 6 yýl içinde farklý kararlar almasý da dikkat çekici bulunuyor. 1998 yýlýndan itibaren Yrd. Doç. Dr. Ahmet Yaraþ’ýn baþkanlýðýnda baþlayan kazýlar sonunda, Allianoi antik kentinin yeri Ýzmir Bergama’da tespit edildi. 2000 yýllýk tarihi ile Türkiye’nin saðlam kalmýþ, halen kullanýlabilecek en büyük suyla tedavi (hidroterapi) merkezi, ayný zamanda dünyanýn doða tarafýndan en iyi korunmuþ ve en saðlam kalabilmiþ saðlýk yurtlarýndan biri olan Allianoi, bilimsel kazýlar neticesinde gün yüzüne çýkarýldý. derece arkeolojik sit alaný Koruma Kurulu 29 Mart 2001 tarih ve 9226 sayýlý karar ile “Alanýn 1. derece arkeolojik sit olarak tesciline, antik yerleþimin göl alaný dýþýna çýkarýlmasýna ve Ýlya Çayý’nýn su baskýnýndan korunmasý için, DSÝ tarafýndan gerekli bilimsel ve teknik çalýþmalarýn yapýlmasýna...” karar vermiþti. Koruma Kurulu 2001 yýlýnda aldýðý kendi kararýný 2007 yýlýnda yok sayarak aradan geçen süre içinde karara uymayan Devlet Su Ýþleri’ni (DSÝ) haklý çýkarýrcasýna kararýný deðiþtirdi. Bu kararý alabilmek için de yeni ilke kararý yayýmlandý. Ýlke kararýnýn yayýnlanmasýndan üç gün sonra da DSÝ’nin “1/1000 ölçekli Ýzmir-Bergama Yortanlý Baraj Göl Alaný Paþa Ilýcasý Kazý Alanýnýn Korunmasý Tatbikat Projesi” Koruma Kurulu’nca onaylandý. Bu projeye göre ise Allianoi antik kentindeki taþýnabilir eserler taþýnacak, taþýnmaz eserler ise üzeri mille kaplanarak baraj gölü sularý altýnda býrakýlacak.
Anayasa’ya da aykýrý Çevrecilerden oluþan Allianoi Giriþim Grubu ise bu karara karþý çýkarak þu açýklamayý yaptý:
“Allianoi’yi suya gömmek, hem tarihsel hem de hukuksal olarak çok büyük bir sorumluluktur. Bu sorumluluðu taþýmamak ve Koruma Yüksek Kurulu’nun ilke kararýnýn yargýsal denetiminin yapýldýðý sýrada, bir oldu bittiyle Allianoi’nin suya gömülmesini önlemek için yürütmenin durdurulmasýný istiyoruz.”
Çevreciler ayrýca bunun Anayasa’ya da aykýrý olduðunu belirterek, “Anayasa’nýn 63. maddesinde “Devlet, tarih, kültür ve tabiat varlýklarýnýn ve deðerlerinin korunmasýný saðlar” denilerek devletin sit vasfýndaki kültür ve tabiat varlýklarýnýn “korunmasýný saðlamak” ile ödevli olduðu ifade edilmiþtir. Dava konusu kararla, koruma yükümlülüðü ortadan kaldýrýlmaktadýr, Anayasa’nýn bu düzenlemesine açýkça aykýrýdýr” diyorlar.
Ömer Erbil
Milliyet
10 Haziran 2008