|
|
Yurtdışına kaçırılan tarihi eserlerin Türkiye'ye getirilmesi için mücadele eden Kültür Bakanlığı, son 11 yılda 2500'ün üzerinde eserin iadesini sağladı
.jpg)
Özellike 19. yüzyılda yapılan yasadışı kazılarla tarihi yurtdışına kaçırılan ülkeler, dünyanın gözde müzelerine karşı seslerini yükseltmeye başladı. Çin ve Mısır ile birlikte tarihini geri almaya çalışan Türkiye de eserlerinin iadesi için uğraş veriyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı yurtdışında gerçekleştirilen her müzayedeyi takip ederek, kültür varlığı kaçakçılığın önlenmesi için ikili antlaşmalar yaparak ve eserlerin iadesine ilişkin her toplantıya katılarak ciddi biçimde mücadele ediyor. Bakanlık nezdinde gerçekleştirilen çalışmalar için 2005 yılında 8 milyon 500 yüz bin TL olan bütçesi, 2009'da 25 milyon TL'nin üzerine çekildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın son 11 yıl içerisinde Türkiye'ye iadesini sağladığı 2576 eser bulunuyor. Bunların 1683 adeti 2007-2009 yılları arasında geri alındı. Kocaeli Müzesi Müdürlüğü fuar alanında sergilenmekteyken, 2001'de kırılarak çalınan heykel başı, Sardes antik kentine ait tıp aletleri koleksiyonu Birleşik Arap Emirlikleri, Sarika (Sharjah) eyaleti havaalanında, Nisan 2007'de ele geçirilen Roma dönemine ait 23 parça tarihi eser ve Almanya'da ele geçirilen Zırhlı İmparator heykeli başı bu dönemde iadesi sağlanan en önemli eserler.
LOUVRE İLE TEMASA GEÇİLDİ
Dünyanın en önemli müzelerinde yer alan Türkiye kökenli tarihi eserlerin iadesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı yazışmaları sürdürüyor. Temasa geçilen kurumlardan biri Fransa'nın ünlü Louvre Müzesi. Müzedede sergilenen ve 20. yüzyılın basında, Ayasofya'daki Sultan II. Selim Türbesi'nden alındığı belirlenen çini pano için Türkiye başvurusunu yapmış durumda. Almanların, 1871'de Bergama'da başlattığı kazılar sırasında parça parça Almanya'ya götürülen görkemli Zeus Sunağı için de uzun yıllardır ikili görüşmeler devam ediyor. Sadece kaideleri Bergama'da olan sunağın iadesi için Kültür Bakanlığı yeni politikalar belirlemeye hazırlanıyor. Yazışmaların yoğunlaştığı bir diğer eser de 1980'den sonra yurtdışına çıkarılan Herakles Heykeli. Heykelin alt yarısı Antalya Müzesi'nde yer alırken, üst yarısı Boston Güzel Sanatlar Müzesi'nde. Eserin iadesi için sürdürülen yazışmaların ardından ilk somut adım da atıldı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü idari ve uzman personeli ile bir öğretim görevlisi Boston Güzel Sanatlar Müzesi yetkilileri ile bir araya gelerek, planlanan karşılıklı anlaşmaların da yer alması planlanıyor. Kültür Bakanlığı'nın iadesini sağlayarak İstanbul 2010 Kültür Başkenti projesi kapsamında sergilemeyi planladığı diğer bir eser, yaklaşık MÖ 453'e tarihlenen 'Tatarlı Tümülüsü'ne ait ahşaplar' da Almanya'nın Münih kentindeki Archaeologische Staatssammlung müzesinde sergileniyor. Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü'nde bulunan Tatarlı Tümülüsü'ne ait ahşap parçalarla aynı yapıda olduğu saptanan eserler için yazışmalar sonuçlarını vermek üzere. Eserlerin 2010 içinde kültür başkenti İstanbul'da sergilenmesi, uzun süreli sergi yeri için de Afyonkarahisar Müzesi'nde, mezar odası olarak özel bölümün inşa edilmesi planlanıyor. Dünyanın dört bir yanında sergilenen eserlerin Türkiye'y iadesi için verilen mücadele, elbette üç eserle sınırlı değil. Süleymaniye Kütüphanesi Müdürlüğü'ne bağlı Nuruosmaniye Kütüphanesi Koleksiyonu'ndan 1990 yılında 62 yaprağı çalınan Kur'an-ı Kerim ve Münih'teki Gorny&Mosch Müzayede Evi'nde bulunan Hitit eserleri de iadesi talep edilen eserler arasında.
Sabah
|
Sitemizde yayınlanan yazılar, yazarlarını bağlar.
