10 Ağustos 2009'da yaşamını yitiren Etem Ruhi Üngör’ün, ismini aldığı amcası Çanakkale Savaşı mektuplarının sembol ismi Şehit Muallim Hasan Etem’in hayatı kitaba dönüştü.
Gazeteci Mustafa Canbey tarafından yazılan ve Yarımada Yayınları tarafından yayınlanan “Cephede Bir Muallim/Şehit Ethem” kitapta 57. Alay’da savaşarak şehit düşen 25 yaşındaki Hasan Etem’in hayatı anlatılıyor. Kitapta ayrıca edebiyat öğretmeni yedek subay Etem’in cephedeyken annesine yazdığı mektup da ele alınıyor.
nzak ve Yeni Zelanda askerleri ailelerine yazdıkları mektuplarda Çanakkale’den “cehennem” diye bahsederken Muallim Etem annesine yazdığı mektupta, cepheyi “cennet bahçelerinden bir bahçe” olarak anlatıyor. Savaşın o dehşet anında mektubu yazmış olmasına rağmen savaşın dehşetinden çok ırmaklardan, kırlardan ve koyunlardan söz ediyor.
“Valideciğim” diye başladığı mektubunda, savaştaki oğlunun özlemi ile yanıp tutuşan biricik annesinin yüreğine biraz olsun su serpebilmek için tüm edebi gücünü kullanıyor. Savaşın acısını sabit kalemin rengine gizlemeye çalışıyor, annesini üzmemeye çabalıyordu.
Çanakkale Savaşı’na gönüllü olarak katılan Muallim Etem, 3. Kolordu, 57. Alay, 2. Tabur, 6.Bölük’teydi. Bütün ideali öğretmen olarak genç nesilleri yetiştirmekti. Ancak bu idealini ancak ölümüyle gerçekleştirebildi.
Okuyucuyu mektuplar üzerinden savaşın en sıcak anlarına götüren kitap, Çanakkale’yi anlatan klasik kitaplardan farklı olarak savaşın insani boyutunu da ihmal etmiyor.
Kitabın yazarı Mustafa Canbey, Almanca ve İngilizce’ye de çevrilen ve dünyada kimi müzelerde de sergilenen mektubun ve mektubu kaleme alan Şehid Muallim Muallim Etem’in bilinmesinin önemli olduğunu düşünüyor.
İlk baskısı NİHA-DER’in (Niğde İli Hacı Abdullahlılar Şehit Muallim Etem Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği) katkılarıyla yapılan “Cephede bir Muallim/Şehit Ethem” adlı esere büyük kitapevlerinden ve web satış sitelerinden ulaşmak mümkün. (http://www.nihader.com)