KOY (THE COVE) - KOYDA YAÞANAN KATLÝAM
18 Haziran 2010 01:24 / 1627 kez okundu!
Yurtdýþý seyahatlerinin favori mekanlarý olan su parklarýnda yaþayan yunuslarýn, o sevimli gösterilerinin ardýnda yatan tüm gerçekleri de sergiliyor belgesel. Sevimli hayvancýklar yaþadýklarý tutsaklýk karþýlýðýnda mide ülserine yakalanýyor. Buralarda odalar dolusu ülser ilacý depolanýyor.
----------------------------------------------------------------------------------------------
YÖNETMEN: Louie Psihoyos
SENARYO: Mark Monroe
MÜZÝK: J. Ralph
GÖRÜNTÜ YÖNETMENÝ: Brook Aitken
‘Yaþanabilecek en büyük duyarsýzlýðý yaþadým’ diyor Richard O’Bary. Kendisi yunus eðitmeni. Yetmiþli yýllarda yunuslarý tüm dünyaya sevdiren Flipper dizisindeki beþ yunusun yakalanmasýnda ve eðitimlerinde önemli bir rol oynamýþ. Artýk geriye dönüp baktýðýnda sadece piþmanlýk duyuyor. Yunuslarýn doðal yaþam alanlarýndan koparýlýp gösteri parklarýnda tutsaða dönüþtürülmeleri en fazla onu üzüyor. Bugün dünyanýn neresinde bir yunus sorunu olsa oraya koþan aktivist. Mümkün olsa tüm su parklarýndaki yunuslarý satýn alýp, onlarý tekrar denize salývermeyi düþlüyor. Düþüncelerinin nasýl tam tersine döndüðüne, Koy-The Cove adlý belgeselde tanýk oluyoruz. Koy bu yýl en iyi Belgesel Oscar’ý kazanýrken, bir belgeselin kurgusal bir film kadar heyecanlý olabileceðini gösteriyordu.
Taiji, Japonya’da küçük ve sevimli bir balýkçý kasabasý. Bu sevimli yer her yýl eylül mart aylarý arasý dünyanýn en büyük yunus katliamýna sahne oluyor. Hem de öyle böyle bir katliam deðil. Balýkçýlar yunuslarý rahatsýz edici seslerle sürdükleri koyda, ellerindeki mýzrak türü býçaklar ile acý çektirerek katlediyorlar. Ta ki, koydaki su tümüyle kan kýrmýzýsý oluncaya kadar… Su parklarý için uygun adaylarýn seçimi de bu koyda oluyor. Katliam öncesi, dünyanýn her yerinden gelen eðitmenler uygun yunuslarý seçiyor. Bunlarýn fiyatý yunus baþýna yüz bin dolar üstü. Burada yaþananlardan balýkçýlar ve yerel yöneticiler de rahatsýzlar. Yaptýklarýnýn baþkalarý tarafýndan görüntülenmesine veya fark edilmesine izin vermiyorlar. Belgesel ekibi bu nedenle bir ‘Görevimiz Tehlike’ ekibi gibi çalýþýyor, gizlice koya girip kayýt cihazlarýný yerleþtiriyor. Belgeselin de en gergin bölümlerini bu anlar oluyor. Belgesel daha önce kimsenin çekmeyi baþaramadýðý görüntüler ile bir katliamý detaylarý ile çekmeyi baþarýyor.
Yurtdýþý seyahatlerinin favori mekanlarý olan su parklarýnda yaþayan yunuslarýn, o sevimli gösterilerinin ardýnda yatan tüm gerçekleri de sergiliyor belgesel. Sevimli hayvancýklar yaþadýklarý tutsaklýk karþýlýðýnda mide ülserine yakalanýyor. Buralarda odalar dolusu ülser ilacý depolanýyor.
Belgesellerde de bir takým olaylarýn gidiþatýný deðiþtirecek özgün konular yakalamanýn önemi Koy ile kanýtlanýyor. Yine de yýlda 23.000 yunusun öldürülmesi ve marketlerde pazarlanan etlerindeki çevre kirliliðinin yol açtýðý yüksek cýva oraný, belgeselin en akýlda kalan ve insani yönü. Japonya geçmiþte yaþadýðý cýva zehirlenmesi felaketlerinden dersini almamýþ anlaþýlan.
Emin Yeðinboy
09.06.2010
***
Koy'un aldýðý ödüller:
2010 Oscar: En iyi Belgesel
2010 Amerika Senaristler Birliði: En Ýyi Belgesel Senaryosu
2009 Amsterdam Ýzleyici Ödülü
2009 Los Angeles Film Eleþtirmenleri Birliði : En Ýyi Belgesel
2009 Sundance Ýzleyici Ödüllü
2009 Sydney Ýzleyici Ödülü