TARIM ÖNEMLİDİR / KIR-KENT PARADOKSU
26 Nisan 2021 13:02 / 618 kez okundu!
Geçtiğimiz günlerde CHP İzmir teşkilatı içinde başlattığı "liyakat" tartışması ile dikkati çeken Hatice Zeybek, yazarlarımız arasına katıldı ve 15 yıldır sizlerle olan sitemiz www.izmirizmir.net için yazdığı ilk yazısı ile hepimize merhaba diyor.
"6360 sayılı yasa Türkiye’nin yerel yönetim sisteminde köklü bir değişim ortaya koymakla birlikte; sadece kenti ve kentliyi değil, köyü ve köylüyü de –kırsaldakileri de doğrudan etkileyen birçok değişime sebep olmuştur. Olmaya da devam edecektir."
***
KIR-KENT PARADOKSU
Köy ve köylülüğün çözülmesi 1950’li yıllara dayanır. İlk göçenler KIR’ın beyleri ağalarıdır. Daha sonra gelenler ise toplumsal yapı ve değişim açısından tam bir tampon görevi içindedirler. Kentin çeperlerinde bir yığılma, yerleşme kültürü oluşur. Hemşericilik, tanıdıklık üzerine toplumsal bağlar kurulur. Kentteki yığılma hızı ile, sanayileşme hızı aynı olmadığından şehirde işçi, amele süreci başlar. Bu kesim kentli de değildir. Köylü de değildir. Bu durum tarımın mevcut örgütlenmelerinin de yeni olabilecek örgütlenmelerinin de önünü kesmiş; onun, örgütlerin siyasi ve çıkar mekanizmalarının eline kalmasına sebeb olmuştur. Kamu bürokrasisi de bu duruma sessiz kalmış ya da durumu fark etmemiştir.
2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı Büyükşehir yasası ile KENTLEŞME BAŞARISINA imza atan tek ülkeyiz !!!
Kentteki imkanların kıra pek uğramadığı, kentleri kırsallaştırdığımız bir yasa yaptık !!! 6360 sayılı yasa Türkiye’nin yerel yönetim sisteminde köklü bir değişim ortaya koymakla birlikte; sadece kenti ve kentliyi değil, köyü ve köylüyü de –kırsaldakileri de doğrudan etkileyen birçok değişime sebep olmuştur. Olmaya da devam edecektir. Yasa ile kır-kent, yaşam bütünlüğü yaklaşımındaki farklılıkları giderme temelinde değil, idari temelde ele alınmış ve yasa ile bu büyükşehirlerde KIR-KÖY kavramı kalmamıştır. Yasadan sonra kır nüfusu %8’ e kadar düşmüştür. Her ne kadar yasaya rağmen kır nüfusu bulundukları yerde yaşamlarına ve üretimlerine devam etmeye çalışsalar da sadece idari anlamda kentlileşmeleri bir çok belirsizliği ve sorunu beraberinde getirmiştir. Yasanın çıkarılış gerekçelerinden biri olarak belirtilen hizmetlerin bütünlüğü ve etkinliği; verimlilik, koordinasyon açısından iyileşme mi getirdi yoksa kırsaldaki başta TOPRAK ve SU olmak üzere doğal kaynakların tarım dışı amaçlar ile kullanımının yolunu mu açtı? Bunlar gelecek yıllarda daha da belirgin bir biçimde ortaya çıkacaktır.
Özetle 6360 sayılı bu yasa, kır-kent bütünlüğünü, kır-kent gelişmişlik farklılıklarının ortadan kaldırılması temelinde değil, kır ve köy kavramını idari açıdan kaldırılan bir KENTLEŞME (!!!) politikasının ‘’ OY ÖNCELİKLİ’’ bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Hatice ZEYBEK
