Hazine ve Maliye Bakaný Mehmet Þimþek, CNN Türk canlý yayýnýnda Hürriyet Gazetesi Genel Yayýn Yönetmeni Ahmet Hakan ve Hürriyet Ankara Temsilcisi Hande Fýrat'ýn sorularýný yanýtladý. "En zor dönemi geride býraktýk" diyen Bakan Þimþek, "Enflasyonla ilgili tereddütlere saygý duyuyorum ama biz inanýyoruz ve programýmýz sonuçlarý üretecek. Kalýcý refah artýþý için, daha adil gelir daðýlýmý için enflasyonu tekrar tek haneye indireceðiz" ifadelerini kullandý.

Bakan Þimþek, CNN Türk'te katýldýðý canlý yayýnda Hürriyet Gazetesi Genel Yayýn Yönetmeni Ahmet Hakan ve Hürriyet Ankara Temsilcisi Hande Fýrat'ýn ekonomi gündemine iliþkin sorularý yanýtladý.

Göreve ilk baþladýklarýnda birincil önceliklerinin ülkenin dýþ kýrýlganlýðýný azaltmak, ikinci önceliklerinin de enflasyonun kontrolden çýkmasýný engellemek ve kontrol altýna almak olduðunu belirten Þimþek, geçen sene mayýs ayý itibarýyla 57 milyar dolar olan cari açýðý 19 milyar dolar civarýna indirdiklerine iþaret etti. 

Þimþek, "Cari açýðý önemli ölçüde azalttýk bu birinci kazaným. Bu dýþ kaynak ihtiyacýmýzý azalttý, kýrýlganlýðýmýzý azalttý. Ýkinci olarak ülkenin rezervlerini iyileþtirdik. Uluslararasý rezervlerimiz geçen sene mayýs ayýnda brüt olarak 98,5 milyar dolardý, perþembe günü açýklanan resmi rakamlar 147 milyar dolar civarýna çýktý. Cuma kapanýþ itibarýyla 153 milyar dolarýn üzerinde bir rezervimiz var." diye konuþtu.

Bu 98,5 milyar dolarýn swap dahil bir rakam olduðunu, swapýn hariç tutulduðunda eksi 60,5 milyar dolar gibi bir tutarýn ortaya çýktýðýný dile getiren Þimþek, "Swap hariç net rezervlerimiz 78 milyar dolar iyileþti. Son haftada çok ciddi giriþler var. Cuma günü itibarýyla yaklaþýk 90 milyar dolarýn üzerinde net rezervlerde iyileþme var." ifadesini kullandý. 

 

"ENFLASYON EN KÖTÜ VE ADALETSÝZ VERGÝ"

Þimþek, vatandaþlarla bir araya gelme fýrsatý yakaladýðýný ve sorunlarýný dinlediðini ifade ederek, enflasyonun en kötü ve en adaletsiz "vergi" olduðunu söyledi.

Þimþek, Orta Vadeli Program'ý yaparken 3 yýllýk perspektif ortaya koyduklarýný vurgulayarak, ilk yýl enflasyonun kontrol altýna alýndýðýný, dezenflasyonun baþladýðýný ve belirgin, kalýcý dezenflasyonun içinde olunduðunu dile getirdi.

Þimþek, þöyle devam etti:

"2025'in ilk çeyreðinde enflasyon yüzde 30'lu rakamlara düþecek. Haziran, temmuz gibi çok büyük ihtimalle yüzde 20'li rakamlara düþecek. Belki daha önce düþer. 2025'in sonunda enflasyonu yüzde 20'nin altýna indirebileceðimize samimi þekilde inanýyorum. Kredibilite konuþarak kazanýlmaz, sonuç üreterek elde edilir. Enflasyonla ilgili tereddütlere saygý duyuyorum ama biz inanýyoruz ve programýmýz sonuçlarý üretecek. Kalýcý refah artýþý için, daha adil gelir daðýlýmý için enflasyonu tekrar tek haneye indireceðiz."

Zaman, sabýr ve kararlýlýða iþaret eden Þimþek, þok terapi seçeneðini deðerlendirmediklerini, uygulamaya ve baþarýlý programlara baktýklarýný ve kalýcý kazanýmlar peþinde olduklarýný bildirdi.

Ýlk yýl makro finansal istikrarý önceliklendirdiklerini anlatan Þimþek, rezervlerin, KKM'nin ve cari açýðýn endiþe kaynaðý olmaktan çýktýðýný söyledi.

 

"ILIMLI BÜYÜME SÜRECÝNE GÝRDÝK"

Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn büyüme ve enflasyonla ilgili açýklamalarýnýn hatýrlatýlmasý üzerine Þimþek, "Bunun arka planýnda çok güçlü empirik destek var. Geçmiþ deneyimler bunu destekliyor. Kýsa vadede enflasyonu düþürürken, iç talepte bir miktar yumuþama olur. Ýç talep bir miktar yavaþlar. Uzun vadede yüksek sürdürülebilir büyümenin temeli atýlýyor. Bazen diyet yapmanýz gerekiyor, böyle bir þey. Diyetin önemli bir kýsmý, en zor dönemi geride býraktýk." diye konuþtu.

Þimþek, iniþli çýkýþlý büyümenin kalýcý zenginlik saðlamadýðýný vurgulayarak, "Kýsa vadede büyüme ile enflasyon arasýnda ters bir iliþki varmýþ gibi. Kýsa vadede böyle bir olgu karþýmýza çýkýyor ama biz ýlýmlý büyüme sürecine girdik. Fakat orta ve uzun vadede dezenflasyonla birlikte tekrar Türkiye yüksek büyüme patikasýna girecek." ifadelerini kullandý.

Özel sektörün eleþtirilerinin hatýrlatýlmasý üzerine Þimþek, kýsa vadeli dengesizlikleri gidermek için hep birlikte fedakarlýk yapýlacaðýný dile getirdi. Þimþek, "Ondan sonra da düzlüðe çýkmakla kalmayacaðýz, koþabileceðiz. Sanayicimizin umudu olsun. Çünkü toparlanma baþladý. Küresel finansal koþullar iyileþiyor. Özellikle bizim ticaret ortaklarýmýzda toparlanma hýzlanýyor. Enflasyonist ortamda eskiden stoka çalýþýyordu. Bu programla birlikte enflasyon düþmeye baþladý, fiyatlar onlarýn istedikleri kadar artmýyor. Stok tutmanýn maliyeti yükseldi. Bu nedenle sanayi üretiminde geçici bir yavaþlama, daralma var. Reel ekonomiyi yakýndan takip ediyoruz Göstergeler üzerinden modeller üzerinden gereken tedbirleri alýrýz ama þu anda ekonomide ýlýmlý bir büyüme var. Neden? çünkü bizim programýn bir çýktýsý bu." deðerlendirmesinde bulundu.

 

"KDV, GELÝR VERGÝSÝ VE KURUMLAR VERGÝSÝ'NDE ARTIÞ GÜNDEMÝMÝZDE YOK"

Þimþek, toplumsal sahiplenmenin yüksek olmasýyla birlikte program maliyetinin düþtüðünü belirterek, "Program sonuç üretiyor. Hiç kimse inanmazsa, ona göre davranýrsa programdan sonuç almak zorlaþýr. Programýn uygulama maliyeti yükselir." dedi.

Vergilerle ilgili eleþtirilerde "haksýzlýk" yapýldýðýný dile getiren Þimþek, bu konuyla ilgili yapýlan düzenlemelere örnek verdi. Þimþek, "Þu anda KDV, Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi'nde bir artýþ gündemimizde yok, programýmýzda yok. Bazý istisnalar, indirimli oranlar konusunda çalýþmalarýmýz devam ediyor." ifadelerini kullandý.

 

HARCAMA DÝSÝPLÝNÝYLE 2024'TE 657 MÝLYAR LÝRALIK TASARRUF EDÝLECEK

Þimþek, vatandaþýn en büyük önceliðinin makul fiyatlarla gýda ihtiyacýnýn karþýlanmasý olduðunu vurgulayarak, "Bunu nasýl yapacaðýz? Bütçede tasarruf genelgesinde var. En öncelikli yatýrým alaný sulamadýr. Çünkü suyla toprak buluþtuðunda endüstriyel ürün üretebiliyorsunuz." diye konuþtu.

Yatýrýmlarý bu yýl için yüzde 15 kýsacaklarýný ama üç öncelikli alana kaynaklarý aktaracaklarýný anýmsatan Þimþek, bu alanlarýn tarýmsal sulama ve lojistik, yeþil dönüþüm ile organize sanayi bölgelerinin raylý sistemlerle limanlara baðlanmasý olduðunu söyledi.

Tasarruf tedbirlerinin etkisine iliþkin soru üzerine Þimþek, son 10 yýlda öngörülen harcamalardan sapma oranýnýn yaklaþýk yüzde 9,5 olduðunu belirterek, "2024'te bu sapma yüzde 1'in altýnda olacak. Bütçe büyüklüðümüze göre bu yaklaþýk 657 milyar liralýk tasarruf demek. Bu da bu seneki milli gelire oran olarak yaklaþýk yüzde 1,5'e tekabül ediyor. Bu harcama disipliniyle elde edilen bir sonuçtur. Harcama disiplini, tasarruf demektir. " dedi.

Þimþek, dünyada baþlayacak faiz indirimi sürecinin Türkiye'ye etkisine iliþkin soru üzerine, geçen sene küresel finansal koþullarýn sýký olduðunu, faizlerin yüksek büyüme oranlarýnýn da düþük seyrettiðine iþaret etti.

Küresel finansal koþullarýn gevþediðini belirten Þimþek, "Bu kalýcý bir trend. Çok büyük ihtimalle ticaret ortaklarýmýzdaki toparlanma da güçlenecek. Bu ihracatýmýz açýsýndan çok olumlu. Türkiye'ye ilave fon akýþý açýsýndan olumlu. Türkiye'ye doðrudan yatýrýmlar açýsýndan çok olumlu." deðerlendirmesinde bulundu.

 

"ÜLKEMÝZE HÝZMET DIÞINDA ZERRE KADAR BAÞKA BÝR SAÝKÝM YOK"

Bakan Þimþek, istifa iddialarýna iliþkin soruya ise þu yanýtý verdi:

"Ben de anlamakta zorluk çekiyorum. Cumhurbaþkaný'mýz seçim sonrasý davet ettiler. Bu sorumluluðu teveccüh göstererek bana tevdi ettiler. Bu sorumluluk þiarýyla hareket ediyorum. Benim bir siyasi gündemim yok. Benim bir unvan merakým yok. Bunlar diplomayla kazanýlan unvanlar deðil. Cumhurbaþkaný'mýz Baþbakan iken bir þekilde vesile oldular. Türkiye'ye döndüm ve ülkeme hizmet etme fýrsatý buldum. Bizim için büyük bir onur, hakikaten büyük bir gurur. Buradan herhangi bir kiþisel anlamda bir çýkar gündemim yok. Bir siyasi gündemim yok. Makro ekonomik dengeleri saðlama, sorunlarý çözme noktasýnda Sayýn Cumhurbaþkaný'mýza yardýmcý olma dýþýnda baþka bir ne motivasyonum var ne gündemim var. Gerçekten güzel ülkemize hizmet dýþýnda zerre kadar baþka bir saikim yok. Baþka bir motivasyonum yok. Benimle özdeþleþtirilmesi doðru olmaz. Bakýn bunu samimi olarak söylüyorum Cumhurbaþkaný'mýz var, Cumhurbaþkaný Yardýmcý'mýz var. Ekonomide çok deðerli arkadaþlarýmýz var. Gerçekten bu güçlü bir ekip iþi."

Þimþek, aðustosun baþýnda Japonya kaynaklý küresel piyasalarda küçük bir türbülans yaþandýðýný anýmsatarak bunlarýn Türkiye'ye etkisinin sýnýrlýðý olduðuna iþaret etti. Bakan Þimþek, þöyle devam etti:

"Bu asýlsýz iddialar sonrasý Türkiye'den muazzam bir para çýkýþý oldu. Özellikle off-shore. Dýþarýdan kaynak. Çünkü onlar tedirgin oldular. Dolayýsýyla bu tedirginliklerin, belirsizliklerin, bu tür iddialarýn maalesef maliyeti var. Memlekete maliyeti var. Maalesef bu dedikodular devam etti. Dýþarýya bir þekilde servis edildi. Programa yönelik bir çaba olduðu düþüncesindeyim. Kim bunu yayýyorsa içeriden, dýþarýdan bilmiyorum. Ýyilik yapmadýðý çok net. Neden? Çünkü bu program ekip iþi ama dýþarýda bizimle bir miktar daha iliþkilendiriliyor. Sonuçta geçen sene mayýs sonrasý süreçte biz bir miktar ön plana çýktýk. Biraz onun üzerinden gidiliyor. Sadece o mu? Bu dönemde kiþisel anlamda da bizim üzerimize geliyorlar ki anlamlandýrmakta zorluk çekiyorum. Ben bunu bütün samimiyetimle söylüyorum. Bazen arkadaþlarýn bir kýsmý þunu diyorlar, 'ya bu program baþarýlý olursa iþte 2028'e giden süreçte iþte belli kesimlerin menfaatine olmayacak þekilde' bir genel kaný var. Halbuki ülkemiz kazansýn. Program baþarýlý olsun. Ondan sonra yeter ki milletimize kaliteli hizmet sunalým. Ülkede yatýrýmlar gerçekleþsin. Ülkede kýrýlganlýklar azalsýn. Bu arada ben her þey iyileþti, sorunlarý çözdük iddiasýnda deðilim. Öyle bir iddiamýz yok. Gerçekten zorlu bir süreci geride býraktýk."

 

"PROGRAMI UYGULAMADA HER TÜRLÜ DESTEÐÝ ALIYORUZ"

Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan’la ABD’ye gidip, yatýrýmcýlarla görüþüp görüþmeyeceðine iliþkin soru üzerine Þimþek, yurt dýþýna Türkiye’nin potansiyelini, yatýrým fýrsatlarýný anlatmak için gittiðini söyledi.

Þimþek, Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn ABD’de iþ insanlarýyla bir araya geleceðini belirterek kendisinin de farklý programlarda iþ çevreleriyle bir araya geleceðini dile getirdi.

Programý uygulamanýn yeterli olmadýðýna iþaret eden Þimþek, programý anlatmanýn önemine dikkati çekti.

Þimþek, programý anlatmaya devam edeceklerini vurgulayarak, þunlarý kaydetti:

“Cumhurbaþkaný’mýz da bu anlamda ahenk içerisinde ve gerçekten güçlü desteði sayesinde bu program var. Orada hani belli makamlarda insanlar, bakanlar var ama sonuçta seçilmiþ liderin bir þekilde sahiplenmesi olmazsa o süreçler iþlemiyor, program çalýþmýyor. Dolayýsýyla program, Cumhurbaþkaný'mýzýn liderliðinde hazýrlanmýþ. Kendisi geçen sene açýkladýlar ve bu programý uygulamada her türlü desteði alýyoruz. Almaya devam edeceðiz. Ben kendisine de perspektifi sürekli sunuyoruz. Çünkü biliyorum kendisi özellikle vatandaþýmýzýn bu geçim sorunu konusunda çok hassas. Gerçekten öyle. çok net. Üretim konusunda, istihdam konusunda, yatýrým konusunda, ihracat konusunda hassas. Hem vatandaþ hem iþ. Dolayýsýyla ayný hassasiyeti biz taþýmak zorundayýz ama kolay deðil yani bu konjonktür geçici birtakým etkileri içeriyor. Bakýn geçici diyorum, altýný çiziyorum. hiçbir ilaç yan etkisiz olur mu? Hiçbir tedavi meþakkatsiz olur mu? Kolaycý çözüm olsa zaten bulunmuþ olurdu. Onun için kestirme yol peþinde deðiliz, kolaycý çözümler peþinde deðiliz. Kalýcý kazanýmlar peþindeyiz.”

hurriyet.com.tr

17.09.2024