İki bin yıl sonra batık kent oldu
21 Şubat 2011 12:37
Allianoi, mahkeme kararı çıkmadan suya gömüldü
İZMİR Bergama’daki Allianoi Antik Kenti artık bu fotoğraftaki gibi değil. İki bin yıllık tarihi olan kent, üzerinin kumla örtülmesinin ardından, kapakları açılan Yortanlı Barajı’nın sularına gömüldü. Kentin üzerinde şimdi tam 18 milyon metreküp su var
İki bin yıllık tarihe sahip, hidroterapiyle tedavi uygulandığına inanılan, üzerinin kapanması tartışma konusu ve mahkemelik olan İzmir’in Bergama İlçesi’ndeki Allianoi Antik kenti, Yortanlı Barajı’nın kapaklarının kapanmasıyla suya gömüldü
İçerisinden ‘Peri Kızı’ gibi yüzlerce tarihi eserin gün yüzüne çıkarıldığı, sağlık merkezi olarak bilinen Allianoi Antik Kenti, yakınındaki Yortanlı Baraj Gölü Havzası’nın içinde kaldığı için İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun kararıyla kumla kapatılmıştı. Kamuoyunda büyük tartışma yaratan ve mahkemelik olan kararla ilgili hukuki süreç sürerken, antik kent, geçen 31 aralıkta baraj kapaklarının kapanmasıyla suya gömülmeye başladı. Onlarca çeşme, köprü, sütun gibi eser kum altında kalırken, şu ana kadar üzerinde 18 milyon metreküp suyun da biriktiği öğrenildi. Toplam kapasitesi 61 milyon metreküp olan, antik kentin de içinde bulunduğu baraj havzasındaki ağaçlar da Orman Bölge Müdürlüğü yetkilileri ve köylüler tarafından kesilmeye başlandı. Baraj suları nedeniyle, sulara gömülen antik kentin tam ortasından geçen İvrindi- Bergama eski karayolu da trafiğe kapandı.
Keşif heyetinin raporu bekleniyordu
Bergama’ya yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta bulunan, sağlık tanrısı Asklepion’a adanan Allianoi adlı antik tedavi ve sağlık merkezi, 1998 yılındaki kazı çalışmalarında keşfedilmişti. 2001 yılında birinci derece arkeolojik sit alanı olarak kabul edilen Allianoi’de yapılan kazı çalışmalarında, ‘Peri Kızı’ adlı ünlü tarihi heykelin yanı sıra 11 bin sikke, 400 civarında tıbbi alet, yüzlerce kemik, seramik eser, çeşme, sütun, hamam ve kemerli köprü gün yüzüne çıkarılmıştı. Dünyanın en iyi korunan kaplıcası olduğu kaydedilen Allianoi’yle ilgili olarak Koruma Kurulu’nca, sulama amaçlı kurulan barajın havzası içinde kaldığı için üzerinin kumla kapatılıp su tutacak hale getirilmesine karar verildi. Çevre örgütlerinin tepkisine neden olan, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ile sanatçı Tarkan’ı da karşı karşıya getiren işlem uygulamaya kondu. Oysa Koruma Kurulu’nun kararına karşı, İzmir 4’üncü İdare Mahkemesi’nde yürütmeyi durdurma isteğiyle de açılan sürüyordu. Dava kapsamında bilirkişi heyeti geçen ay incelemelerde bulunmuş ancak raporunu henüz açıklamamıştı.
Hem hukuk hem de tarih katliamı
Antik kentin mahkeme kararlarına rağmen suya gömülmesine tepki gösterenlerden Avukat Arif Ali Cangı şunları söyledi: “Allianoi ile ilgili 2005 yılından beri yürütülen hukuksal mücadelede kaybedilen bir dava olmadı. Koruma Kurulu’nun almış olduğu kuma gömme ve su altına bırakma kararları hakkındaki son davalar da olağan süreçte. Mahalde keşif yapıldı ama keşif sırasında zaten üzeri kumla örtülmüş vaziyetteydi. Bilirkişi raporu geldikten sonra yürütmeyi durdurmayla ilgili karar verilecek. Ancak burada sözkonusu olan bir taraftan tarih katliamı yapmak, bir taraftan da mahkeme kararını katletmektir. Artık mahkemelerce verilecek her karar, su üzerine yazılacaktır. Yürütmenin durdurulmasıyla ilgili karar beklenmeden yapıldığı için bu işlemler, ciddi bir suçu doğuruyor. Göz göre göre, yöneticilerin vicdansızca icraatları bu duruma getirdi.”
Taraf
Son Güncelleme Tarihi: 21 Şubat 2011 13:17