"Şirketlerde örneğin endüstri mühendisleri, mali müşavirler değerlendirme yapabilir ve tecrübeli danışmanlar, daha iyi olması için tavsiyede bulunabilirler. Evliliklerde gülümseyerek yazayım en bilinen haliyle kaynanalar. Ve tabii herkesin iradesi kendi cenneti olduğu için de hem kimse fazla bir ahkam kesmeye cesaret edemez, hem de ortaklar veya evli çift hariçten  gelen lafları fazla da dinlemek istemez. Her kişi kendi tecrübesini yapar, her çift ve her şirket. Hatta ve hatta bol keseden harcayan abuk alışkanlıkları yaşamın en önemli parçası sayan toplumlar da, insanlık da..."

 

***

İnsanın iradesi cennetidir

İnsanın keyfi cennetidir de diyebiliriz. Hiçbir şey yapmamak da bir iradedir. İki insan bir araya gelince karar mekanizması oluşur. Bu evlilikte de böyledir, beraber herhangi bir işi yaparken de...

İlişkide daima bir kişi daha dominant yani baskın olur. Çok kişinin çalıştığı bir işyerinde patron veya mal sahibi her zaman lider değildir. Karar mekanizmasının oluşmasında mal sahibi olmayan birisi de süreçte belirleyici olabilir.

Zaman da önemli bir faktördür. 

İki kişiden oluşan bir ilişkiyi ele alalım. Zamanı sonsuzmuş gibi donduralım (örneğin bir evlilik). Bu suni bir yaklaşım, evliliklerde, şirketlerde, ülkelerde bile zaman, hepimizin bildiği gibi sonsuz değil.

Evlilik örneği ile devam edelim. Farklı kültürlerden olan evliliklerde her birey, doğal olarak kendi alışkanlıklarına doğru çeker evliliği. 

Diyelim A 110 kg çekiyor, B ise 100 kg. Her biri kendi başına üretse 210 kg luk bir iş ortaya çıkıyor.

A  batı yönünde ilişkiyi çekiyor. B ise doğu yönünde. Tipik bir anlaşmazlık hali. İlişki sadece A ‘nn isteği doğrultusunda 10 kg bir iş üretebiliyor veya ortak değer. Yani beraberlik artı değer üretmiyor. 

İkisi de ayni istikamette gidiyorlar ve arkadan da rüzgar onları destekliyor. 250 kg luk müşterek iş üretiyorlar. İşte  sinerji! İşte artı değer. Bu öncelik kararında da böyle, çift için kimin ailesinin veya dostlarıyla ilişkinin süreceği konusunda da. 

Araları açılıyor A beş derece kuzey batıya doğru giderken B kuzay batıya 10 derecelik bir sapma gösteriyor. İkisi 190 derece iş üretiyorlar. İşte aranın açılması!

Bu basit şemada örneğin bir evliliğe katkı yapan malvarlığını bir kolaylaştırıcı olarak düşünün. Farklı kültürleri. Sadece iş değil. Cinsellik, eğlence, beklentiler olarak da ilave edin. Zaman faktörü de etkisini gösterince ,sağlık ve hastalık, iş hayatındaki başarı veya başarısızlık. Alkol bağımlılığı, çocuk olup olmaması, kültürel alışkanlıklar. Aile bağlarının korunması veya müsrifçe harcanması.

Nasıl yüz 10 yaşındaki çocuğa onar birim para verseniz, on gün sonra bir kısmının elinde hiç para yok iken bazılarının elinde 20,  bir kaçının eklinde ise yüz birim para olur. Evlilikler de artı değer üreten, kültürel, maddi veya manevi olarak üretken veya müsrif olarak birkaç yıl içinde değerlendirilebilirler. Şirketler de...

Şirketlerde örneğin endüstri mühendisleri, mali müşavirler değerlendirme yapabilir ve tecrübeli danışmanlar, daha iyi olması için tavsiyede bulunabilirler. Evliliklerde gülümseyerek yazayım en bilinen haliyle kaynanalar. Ve tabii herkesin iradesi kendi cenneti olduğu için de hem kimse fazla bir ahkam kesmeye cesaret edemez, hem de ortaklar veya evli çift hariçten  gelen lafları fazla da dinlemek istemez. Her kişi kendi tecrübesini yapar, her çift ve her şirket. Hatta ve hatta bol keseden harcayan abuk alışkanlıkları yaşamın en önemli parçası sayan toplumlar da, insanlık da...

Liberal toplum 110 farklı kahve veya çay çeşiti satarken, daha sade toplum çayın içinde taze, bayat, açık şekerli vs. ile nüansları sağlar. Hangisi daha iyi, doğrusu bilemiyorum. Doğru veya yanlış demek bile mümkün mü, onu da bilemiyorum!

Bir bildiğim türümüzde iltifatın, rahatlığın, eğlencenin sevilmesi, kritiğin, uyarıların, kısıtlayıcı kuralların vs sevilmemesi. Bu o kadar yoğun ki liderler etraflarında evet efendimcileri doğal olarak topluyorlar. Kişiler veya çiftler de benzer yaşam tarzlarını...

Mahmut TOLON

 

Yorumlar
Uyarı
Yorum yazabilmek için üye olmalı ve oturum açmalısınız. Eğer sitemize üye değilseniz buraya tıklayarak hemen üye olabilirsiniz. Eğer üye iseniz oturum açmak için buraya tıklayın.