İzlanda’daki Volkan ve Fransız İhtilali
26 Nisan 2010 21:35 / 1770 kez okundu!
İzlanda'daki volkan patlamasından doğan hava kirlenmesinden binlerce uçak seferi iptal edildi. Yüzbinlerce yolcu yolundan oldu. Arada bu tür doğa felaketleri karşısında ne denli çaresiz olduğumuz gerçeği dışında bu bana tarihte bambaşka bir şeyi hatırlattı.
1782’de İzlanda’da Hekla ve Skapter Jokul volkanları patlar; sonra 1783’de Japonya’daki Asama volkanı atmosfere lav ve toz bulutları saçar.
Sonra altı kötü mahsul yılı birbirini izler. Sonunda soğuk geçen 1788–89 kışında açlık ve çaresizlik doruk noktasına varır. Gerisi zaten sıradan tarih kitaplarında çeşitli yorumlarla birlikte okuduğu-muz hatta bazılarımızın kahramanlarını adlarıyla hatırladıkları Fransız Devrimi.
“Eşitlik”, “kardeşlik” falan gibi laflar epeyce zihnimize kazındı.
Aslı tabii volkanlardı ve doğa idi değerli okuyucular, kötü mahsüller ve açlık. Bu eşitlik veya Frenkçesi egalite fraternite ney bizim ondan sonraki ahlaki yorum ve anlama çabalarımız. Yani yakıştırmalarımız. Sanmayalım ki Fransız İhtilali'nin nedeni insanların gelişimi ve zekası idi. Açlık ve yokluk olmasaydı ve doğal felaket yanı sıra artan ve dolayısıyla doğal felaket sırasında beslenemez olan nüfus belki hala monarşilerle yönetiliyor olacaktık.
Artan nüfus nedeniyle daha hakça yönetim biçimlerine doğru gidiyoruz, arada tabii yönetilemez olup diktatörlüklerden payımızı alarak.
Mahmut Tolon
16.04.2010
