SAÐ OTORÝTER EKSENE KARÞI ENTERNASYONAL ÝLERÝCÝ CEPHE GEREKLÝDÝR
17 Eylül 2018 08:32 / 1555 kez okundu!
“Gezegendeki her bireyin insani deðerleri paylaþtýðý, hepimizin, çocuklarýmýzýn saðlýklý büyümesini, iyi bir eðitim almasýný, insana yakýþýr iþ, temiz su, temiz hava ve huzur içinde yaþanýlan global insan dayanýþmasýna dayanan gerçekten ilerici bir küresel düzeni kavramlaþtýrmak zorundayýz.
Dünyanýn her köþesinde bu deðerleri paylaþan ve daha iyi bir dünya için savaþanlara ulaþmak görevimiz olmalýdýr.“
****
SAÐ OTORÝTER EKSENE KARÞI ENTERNASYONAL ÝLERÝCÝ CEPHE GEREKLÝDÝR
Bernie Sanders / Vermont senatörü
Muazzam sonuçlarýn neden olduðu küresel bir mücadele var. Gezegenimiz ekonomik, sosyal ve çevresel anlamda büyük bir tehlikeyle karþý karþýya. Zenginliðin ve gelir eþitsizliðinin var olduðu, dünyanýn en zengin % 1'i artýk % 99'dan daha fazla servet sahibi olduðu günümüzde, yeni bir otoriter eksenin yükseliþini görüyoruz. Bu rejimler bazý açýlardan farklýlýk gösterse de, temel nitelikleri aynýdýr: demokratik normlara karþý düþmanlýk, özgür basýna karþý düþmanlýk, etnik ve dini azýnlýklara karþý hoþgörüsüzlük ve hükümetin kendi bencil mali çýkarlarýna fayda saðlamasý gerektiðine dair bir inanç. Bu diktatörler, dünyayý ekonomik oyun olarak gören milyarder oligarklarýn aðlarýna da derinden baðlýlar.
Demokrasiye inanan bizler, hükümetlerin kendi halklarýna karþý hesap vermek zorunda olduðunu düþünenler etkin bir biçimde karþý duracaksa, bu mücadelenin kapsamýný anlamak zorundadýrlar.
Þu ana kadar Donald Trump ve onu destekleyen saðcý hareketin ABD'ye özgü bir fenomen olmadýðýný açýklýða görmeliyiz. Dünyanýn her yerinde, Avrupa'da, Rusya'da, Orta Doðu'da, Asya'da ve baþka yerlerde, güç elde etmek ve sürdürmek için insanlarýn korkularýný, önyargýlarýný ve þikayetlerini kullanan demagoglarýn önderliðindeki hareketleri görüyoruz. Bu eðilim kesinlikle Trump ile baþlamamýþtýr, ancak dünyanýn dört bir yanýndaki otoriter liderlerin, dünyanýn en eski ve en güçlü demokrasisinin olduðu ülke liderinin demokratik normlarý nasýl yýktýðýndan ilham aldýklarý konusunda hiç þüphe yoktur.
Üç yýl önce, ABD'nin demokrat komþumuz ve ikinci büyük ticaret ortaðýmýz Kanada ile kadýnlarý üçüncü sýnýf gören Suudi Arabistan arasýnda tarafsýz kalacaðýný kim düþünebilirdi? Netanyahu Trump’ýn arkasýnda durduðunu düþünmeseydi Yahudi olmayan vatandaþlara ikinci sýnýf statü tanýyan “ulus devlet yasasý” ný geçirmeyi düþünmesi bile zordu.
Bütün bunlar kesinlikle bir sýr deðil. ABD uzun süredir demokratik müttefiklerimizden uzaklaþmaya devam ediyor. ABD'nin Almanya büyükelçisi geçtiðimiz günlerde Trump yönetiminin Avrupa'daki aþýrý sað partilere desteðini açýkça ortaya koydu.
Trump’un demokratik kurumlara yönelik düþmanlýðýna ek olarak, daha önce görülmemiþ bir þekilde, kendi ekonomik çýkarlarýný ve etrafýndaki milyonerleri hükümet politikalarýna açýkça yerleþtiren bir milyarder baþkanýmýz var.
Diðer otoriter devletlerin kleptokratik süreçleri çok daha uzundurlar. Rusya'da, hükümet kararlarýnýn nerede bittiðini ve Vladimir Putin'in ve çevresindeki oligarklarýn çýkarlarýnýn nerede baþladýðýný öðrenmek mümkün deðildir. Tek bir birim gibi çalýþýrlar. Benzer þekilde, Suudi Arabistan'da, farklý olduðuna dair tartýþma yoktur, çünkü trilyonlarca dolar deðerindeki devletin doðal kaynaklarý Suudi kraliyet ailesine aittir.
Macaristan'da, aþýrý sað otoriter lider Viktor Orbán, Rusya'da Putin ile açýkça ittifak halinde. Çin'de, Xi Jinping'in önderliðindeki bir çevre, yurtdýþýndaki otoriter kapitalizmin bir versiyonunu agresif bir þekilde teþvik ederken, iç siyasal özgürlüðü kýsýtlayarak iktidarý istikrarlý bir þekilde pekiþtirdi.
Bu otoriterler ortak bir cephenin parçalarý olduðunu anlamalýyýz. Birbirleriyle yakýn temas halindeler, taktikler paylaþýyorlar ve Avrupa ve Amerika’daki aþýrý saðcý hareketlerinin finansmanýn gösterdiði gibi, fonlarýn bir kýsmýný bile paylaþýyorlar.
Örneðin, meþhur Cambridge Analytica'nýn destekçileri olan Mercer ailesi, anti-göçmen, anti- Ýslam karþýtý gündemi ileriye ötürmek için Avrupa, Amerika Birleþik Devletleri ve Ýsrail'de faaliyet gösteren Trump ve Breitbart News'in önemli destekçileri olmuþtur. Cumhuriyetçi Megadonor Sheldon Adelson, her iki ülkede de hoþgörüsüz lliberalizmin ortak bir gündemini teþvik ediyor.
Ancak gerçek þu ki, otoriterciliði doðru bir þekilde etkin bir þekilde reddetmek için, son birkaç on yýlýn baþarýsýzlýk statüsüne geri dönemeyiz. Bugün Amerika Birleþik Devletleri'nde ve dünyanýn birçok yerinde, insanlar ücretlerini ayný seviyede tutmak için daha uzun saatler çalýþýyorlar ve çocuklarýnýn yaptýklarý iþe göre daha düþük bir yaþam standardýna sahip olacaðýndan endiþeleniyorlar.
Dünyanýn hükümetleri, milyonerlerin ve çok uluslu þirketlerin, vergiden kaçýrdýklarý, off-shore bankalarda biriken 21 trilyon dolarýn vergilerini toplamak amacýyla bir araya gelmelidir. Ayný zamanda, çalýþan aile üzerindeki kemer sýkma politikalarýný durdurmalýdýr.
Çocuklarýmýzýn ve torunlarýmýzýn yaþayacaðý gezegeni azami karlarý uðruna karbon salýnýmýyla kirletmelerine izin vermemeli.
Az sayýdaki milyarder tarafýndan sahiplenilen çok uluslu medya devinin, büyük ölçüde gezegendeki bilgi akýþýný kontrol etmesi kabul edilemez.
Dünya kamuoyunun gündeminden silinen dünya emekçileri arasýnda rekabete neden olan, çok uluslu þirketlerin yararýna çalýþan uluslararasý ticaret politikalarýnýn bu haliyle devam etmesi kabul edilemez.
Milyonlarca çocuðun kolayca tedavi edilebilen hastalýklardan öldüðü, soðuk savaþýn çok gerilerde kaldýðý günümüzde dünya ülkelerinin kitlesel imha silahlarýna yýlda 1 trilyon dolardan fazla harcama yapmalarý kabul edilemez.
Uluslararasý otoriter sað yükseliþe karþý etkili bir þekilde mücadele etmenin yolu tüm insanlar için ortak refah, güvenlik ve onursal bir vizyonun etrafýnda hareket eden ve yalnýzca zenginlik deðil, ayný zamanda yönetimin de paylaþýldýðý bir uluslararasý ilerici harekete ihtiyacýmýz var.
Böyle bir hareket, görmek istediðimiz dünyayý yaratýcý ve cesurca düþünmeye istekli olmalý. Otoriter eksen, iktidara ve servete eriþimlerini sýnýrlandýran ikinci dünya savaþý küresel düzenini parçalamaya kararlýyken taahhüt ederken, bu düzeni savunmak bizim için yeterli deðildir.
Dürüst olmak gerekirse, bu düzenin verdiði sözlerin birçoðunu nasýl yerine getirdiðini ve otoriterlerin gündemleri için destek oluþturmak için bu baþarýsýzlýklarý nasýl ustaca sömürdüðünü görmeliyiz. Gezegendeki her bireyin insani deðerleri paylaþtýðý, hepimizin, çocuklarýmýzýn saðlýklý büyümesini, iyi bir eðitim almasýný, insana yakýþýr iþ, temiz su, temiz hava ve huzur içinde yaþanýlan global insan dayanýþmasýna dayanan gerçekten ilerici bir küresel düzeni kavramlaþtýrmak zorundayýz.
Dünyanýn her köþesinde bu deðerleri paylaþan ve daha iyi bir dünya için savaþanlara ulaþmak görevimiz olmalýdýr.
Zenginliðin ve teknolojinin sýnýrsýz olduðu bir zamanda, tüm insanlar için iyi bir yaþam yaratma potansiyeline sahibiz. Bizi bölen ve bizi birbirimize kýrdýran güçlerin sýnýrlar ötesinde birlikte çalýþtýðýný biliyoruz. Bizde ayný þeyi yapmalýyýz. Ortak deðerlerimiz üzerine enternasyonal hareket oluþturabiliriz.
Yanis Varoufakis’in Sanders’in yukarýdaki makale üstüne yaptýðý deðerlendirmeden kýsa bir özet:
Dünyanýn dört bir yanýnda yaþayan demokrasi güçleri, her ülkede ve her kýtadaki insanlýðýn büyük çoðunluðunun çýkarlarý doðrultusunda Ýlerici bir Enternasyonal oluþturmalarýnýn tam zamanýdýr.
Sanders, milliyetçi Enternasyonal'in yükseliþine neden olan statükoya geri dönülmeyeceðini söylerken de haklýdýr. Ýlerici Enternasyonalizim, insan zekasýnýn baþarabileceði yeþil doða ve ortak refah vizyonuna öncülük etmelidir - demokrasiye bunu gerçekleþtirme þansý verildiði sürece. Bu amaçla, kampanyadan daha fazlasýný yapmalýyýz. Uluslararasý Yeni Anlaþma, ilerici Yeni Bretton Woods için ortak bir plan ortaya koyan ortak bir konsey oluþturalým.
THE GUARDIAN
13 Eylül 2018
