Melayê Goranî (Molla Gürani) Kimdir?
02 Haziran 2020 12:20 / 5304 kez okundu!
Büyük Kürt düþünürlerinden ve Ýslam felsefecilerinden Melayê Goranî, 1410′da Bugünkü Irak Kürdistan Özerk bölgesindeki Þehrezor yöresinde doðdu.
****
Melayê Goranî (Molla Gürani) Kimdir?
Büyük Kürt düþünürlerinden ve Ýslam felsefecilerinden Melayê Goranî, 1410′da Bugünkü Irak Kürdistan Özerk bölgesindeki Þehrezor yöresinde doðdu.
Asýl adý Ahmed olan ve Osmanlý belgelerinde Molla Þehabeddin Ahmed el Goranî ve Molla Gürani olarak adý geçen Melayê Goranî, ilk eðitimini Baðdat’da aldýktan sonra Þam, Kudüs ve Kahire’de din felsefesi üzerine eðitim gördü.
Aldýðý tekamül sonrasý Kürdistan’a dönerek Halebçe yakýnlarýnda Medresa Mela olarak bilinen bir okul açtý.
Ününün yayýlmasý üzerine Osmanlý sultanlarýndan II. Murad’ýn teklifiyle 1441 yýlýnda Anadolu’ya geldi ve kayýtlara göre bir yýl sonra Bursa’ya yerleþti.
Üstün zekâsý ve derin bilgisinden dolayý kýsa bir süre içerisinde yükseldi ve bir yýl sonra sultan çocuklarýnýn eðitiminden sorumlu hoca yapýldý.
Bu dönemde çocuk yaþta Manisa sancakbeyliðine atanmýþ olan II. Mehmed’e (Fatih Sultan Mehmed) özel dersler vermeye baþladý ve danýþmanlýk yaptý. Ýstanbul’u fethetme fikrinin sahibi olduðu söylenen Melayê Goranî, II. Mehmed’in Ýstanbul’u almasýndan sonra þeri ve örfi hukuktan sorumlu olan Rumeli Kazaskerliði’ne atandý.
Yaklaþýk otuz yýl bu görevde kalan Melayê Goranî, 1480 yýlýnda þeyhülislam oldu ve vefat ettiði 1488 (Yavuz Sultan Selim dönemi) yýlýna kadar bu görevi yürüttü.
Eserlerinden en çok bilineni Osmanlýca yazýlmýþ olan Melayê Goranî Tefsiri’dir. Ýstanbul – Fýndýkzade’de kendi adýný taþýyan camisi ve mezarý bulunmaktadýr.
Murat AKKUÞ
30.04.2020, Iðdýr
Son Güncelleme Tarihi: 02 Haziran 2020 12:28