Taziye Yemeði Geleneði Sona Eriyor
29 Temmuz 2019 22:14 / 1300 kez okundu!
Doðu ve Güneydoðu Anadolu Bölgesi'nde yakýnlarýný kaybedenler, 3 gün boyunca baþsaðlýðý dileklerini kabul ettiði taziye evlerinde yüzlerce misafire iki öðün yemek veriyor.
Vefatlardan sonra kurulan taziye çadýrlarýnda yemek daðýtýlmasý caiz deðildir. Ölünün ailesinin yemek hazýrlayýp gelenlere ikram etmesinin dinimizde yeri yoktur. Ýslam’ýn böyle bir emri de yoktur.
****
Taziye Yemeði Geleneði Sona Eriyor
Doðu ve Güneydoðu Anadolu Bölgesi'nde yakýnlarýný kaybedenler, 3 gün boyunca baþsaðlýðý dileklerini kabul ettiði taziye evlerinde yüzlerce misafire iki öðün yemek veriyor.
Vefatlardan sonra kurulan taziye çadýrlarýnda yemek daðýtýlmasý caiz deðildir. Ölünün ailesinin yemek hazýrlayýp gelenlere ikram etmesinin dinimizde yeri yoktur. Ýslam’ýn böyle bir emri de yoktur.
Ýslam, böyle zamanlarda acýlý aileye yük üstüne yük yüklemek yerine, onlara ikram etmeyi emreder, ellerinin, ayaklarýnýn tutmaz bir durumda olduðu aileye yardýmcý olmayý emreder.
Ýkramlar sadece sevinçli günlerde yapýlýr. Böyle üzüntülü zamanlarda yanlýþ bir davranýþtýr. Ölen kiþinin komþularýna ve uzakta da olsa akrabalarýna düþen yemek tertip edip cenaze sahibine götürüp beraberce yemeleridir. Ýslam’dan önce ve Ýslam’dan çok sonraki yapýlan bazý gelenekler zamanla sanki dinmiþ gibi algýlanmýþ!.. Cenaze evinde yeme içme durumuna son verilmelidir. Ýslam, mantýðýn kabul etmediði hiçbir þeyi kabul etmez.
Cenaze evine bir defadan fazla gitmek de haramdýr. Her gidiþinde, ölüyü hatýrlatýp yarayý tazeliyorsun! Cenaze evinde dünyevi meselelerden bahsetmek de mekruhtur. Günümüzde taziye çadýrlarýnýn siyaset meydanýna dönüþtüðüne þahit oluyoruz maalesef.
Ýslâm'da olmayan, ölünün üçü, yedisi, kýrký, elli ikinci gecelerinde mevlid okunmasý Ýslam ile ilgisi olmayan bir merasim ve ibadet þekli ile icra edilmesi de haramdýr.
Mevlit bir ibadet deðildir, ölü ile ilgisi yoktur!
Mevlid, Ýslam’ýn bir emri deðildir. Mevlid okutma âdeti, Resûlüllah (asm)’ýn zamanýnda olmadýðý gibi, sahabelerin devrinde de görülmemiþtir. Mevlid peygamber efendimizin vefatýndan yüzyýllar sonra Ýslam yazarlarý tarafýndan yazýlmýþtýr. Peygamberin doðumunu müjdeleyen bir sevinç belirtisi olarak ortaya çýkmýþtýr. Mevlid’in ölü ile, ölü evi ile hiçbir alakasý yoktur. Kürtlerde ve Türklerde olan mevlidi, herkes kendi dilinde yazmýþ.
Mevlid, halk arasýnda sanki büyük bir ibadet olarak kabul edilmekte, ölülerin ruhu için mevlidler okutularak, onlarýn günahlarýnýn baðýþlanacaðý zannedilmektedir. Bu yanlýþ inançtan istifade eden bazý mevlid okuyucular, bir piyasa oluþturarak, bunu ticarî bir çýkar aracý yapmýþlardýr. Bu tip bir kabul ve davranýþýn Ýslamî olmadýðý hususu ile ilgili herhangi bir ihtilaf söz konusu deðildir. Böyle bir olaya sebep olan herkes dinen sorumludur. Mevlidin vazgeçilmez bir âdet haline getiriliþinin sakýncalarýndan biri de, netice olarak insan kelâmý bir þiir olan bu metinlerin, okunmasý ve dinlenilmesi ibadet olan Kur'an ile eþdeðerde görülmeðe ve deðerlendirilmeðe baþlanýlmasý tehlikesidir.
Bu konuda zenginler öncü olmalý ki, yoksullar kendilerini kötü hissetmesin.
Doðu ve gündeydoðu bölgelerimizden sevindirici giriþimler ve haberler geliyor
Bu uygulamanýn bazý aileler için maðduriyete dönüþmesi üzerine Kaymakamlýk ve Müftülükler geleneðe son verilmesi için çalýþma baþlattý. Bu geleneðe son verme yönünde doðu ve gündeydoðu bölgelerimizden sevindirici giriþimler ve haberler geliyor:
Bazý ailelerin misafirlerine 3 gün boyunca iki öðün taziye yemeði vermek için kredi çekmesi, borçlanmasý, inek ya da traktörünü satmasýnýn öðrenilmesi sonucu sorunun çözümü konusunda esnaf, imam, öðretmen ve muhtardan oluþan heyet oluþturuldu, fetvalar verildi, açýklamalar yapýldý.
Bazý illerde bu maðduriyetin önüne geçilirken, geleneðin devam ettiði illerde çalýþma sürüyor.
Hani Kaymakamlýðý heyet oluþturdu
Diyarbakýr Hani Kaymakamý Turan Soðukoluk, vatandaþlarla yaptýklarý görüþmeler sonucu taziye yemeði geleneðine son verilmesi kararý aldýklarýný söyledi.
Son dönemde yaþanan maðduriyetlerin iletilmesi üzerine harekete geçtiklerini ifade eden Soðukoluk, "Ýlçemizde üzücü hikayeler var. Bununla ilgili bankadan kredi çekmiþ, ödeyememiþ veya bir iki ineðini ve traktörünü satmak zorunda kalan insanlarýmýz oldu. Gençler geldi ve 'Siz de destek verin, taziye yemeklerini sonlandýralým.' dedi. Bunun üzerine geniþ katýlýmlý bir istiþare toplantýsý düzenledik." diye konuþtu.
"Bütün vatandaþlarýmýz tarafýndan bu konu sahiplendi"
Esnaftan vatandaþa, okul müdüründen imama tüm kesimlerle bir araya geldiklerini dile getiren Soðukoluk, þöyle konuþtu:
"Toplantýda taziye evlerinde yemek verilmemesi gerektiðine karar verdik. Vatandaþýmýz yakýný vefat ettiðinde, acýsýný yaþayamamakta, yemek verme arayýþýna girmekte. Bu bölgede taziyeler 3 gün sürüyor. Hem öðle hem akþam yemekleri verilmekte. Bir kiþiye ortalama maliyet 25 bin lira. Kararýn takibi ve iletilmesi için heyet oluþturduk. Heyeti Ýlçe Müftülüðümüz koordine edecek. Esnaf, imam, öðretmen ve muhtarlardan oluþuyor. Heyet yakýnýný kaybeden aileye giderek, hem baþ saðlýðý diliyor hem de kararý iletiyor. Bütün vatandaþlarýmýz tarafýndan bu konu sahiplendi. Ýlçemizin farklý noktalarýna ve taziye evlerine pankartlarýmýzý astýk. Vatandaþýmýz kararý memnuniyetle karþýladý."
Taziyede yemek verme uygulamasýnýn ilçede sona erdiðini, bunun il geneline de yayýlmasýný temenni ettiklerini aktardý.
Camilerde hutbe okutuldu
Diyarbakýr Ýl Müftü Vekili Nihat Koç, taziye evlerinde verilen yemeklerin vatandaþa yük olmaya baþlamasý nedeniyle cami müþtemilatýnda bulunan taziye evlerine yemek verilmemesi için yazý gönderdiklerini, din görevlilerini bu konuda bilgilendirdiklerini belirtti.
Taziye evlerinde yemek verilmesinin Ýslam geleneðine uymadýðýna iþaret eden Koç, kent genelindeki camilerde hutbe vererek vatandaþý bilgilendirdiklerini söyledi.
"Evlerine bir ateþ düþmüþtür ve canlarý yanmaktadýr. Canlarý yanan insanlarý bir de yemek zahmetiyle ve külfetiyle yoramayýz. Taziye sahipleri yemekle uðraþýrlarsa dertlerine dert, acýlarýna acý katmýþ oluruz." ifadelerini kullanan Koç, bu yanlýþ uygulamadan vazgeçilmesi gerektiðini aktardý.
Koç, þunlarý kaydetti:
"Ýmkaný olmayan vatandaþlarýmýz bankadan faizle kredi çekiyor. Bu asla kabul edilemez. Vatandaþýmýz taziyesine gelenlere yemek vereceðim diyerek faizle kredi çekemez. Cenaze olduðu zaman, komþu, eþ, dost ve durumu iyi olan kiþilerin cenaze sahibini gözetmesi gerekiyor. Onlar yemek yapýp, cenaze evine götürürler. Cenazede yemek vermek zorunluluk, mecburiyet deðildir. Bu yanlýþtan acilen dönülmesi gerekiyor."
Merkez Mahallesi Muhtarý Abdurrahman Evran, vatandaþlarýn Kaymakamlýkça alýnan karardan memnun olduðunu anlatarak, maðduriyetin önüne geçildiðini belirtti.
Vatandaþlardan Maruf Narin, taziye yemeði nedeniyle borca girenlerden etkilendiklerini, uygulamanýn sona ermesi için de giriþimde bulunduklarýný söyledi.
"Ýlçede kanayan bir yara haline gelmiþti. Temennimiz bu uygulamanýn tüm bölgeye emsal teþkil etmesi." diyen Narin, bunun bölgenin sorunu olduðunu vurguladý.
"Yas bize 20 bin liraya mal oldu"
Süleyman Özlü, annesinin 2011 yýlýnda hayatýný kaybettiðini, taziye yemeði için borçlandýðýný söyledi.
Özlü, "Yas bize 20 bin liraya mal oldu. Akrabalarýmýn yardýmýyla o borcu kapatmak için bir yýl uðraþtým. Ýlçemizde böyle bir karar alýndý. Keþke o zaman da böyle bir karar olsaydý. Ben de bu kadar sýkýntý çekmezdim. Bundan sonra inþallah kimse böyle bir sýkýntý yaþamaz, rahat bir þekilde taziyesini yapar. Bu kararý alanlara teþekkür ediyorum." þeklinde konuþtu.
Batman
Ýl Müftüsü Turgut Erhan, acýlý ailelerin taziye yemeði vermesinin büyük sýkýntýya neden olduðunu anlatarak, sivil toplum kuruluþlarý ve kanaat önderleri ile bir araya gelerek bunun uygun olmadýðýna, uygun olanýn taziye sahibine yemek verilmesi olduðuna karar verdiklerini dile getirdi.
Bu karara ilde yüzde 80 uyulduðunu ifade eden Erhan, büyük sýkýntý yaþayan vatandaþlarýn kararýn ardýndan kendilerine memnuniyetlerini belirttiðini aktardý.
Þýrnak
Þýrnak Müftüsü Ramazan Tolan da taziye evlerinde yemek verilmesinin dinde yeri olmadýðýný, zamanla altýndan kalkýlmaz bir hal aldýðýný aktardý.
Taziyenin ardýndan acýlý ailenin binlerce lira ödeme yapmak zorunda kaldýðýný dile getiren Tolan, "Þahit oldum, çocuklarýnýn ihtiyaçlarýný karþýlamak için baþka bölgelere çalýþmaya giden vatandaþ oldu. Dönünce annesi vefat ediyor. Çocuklarý için kazandýðý paranýn hepsini annesi için kurulan taziyede yemeðe vermiþti. Kimi borca giriyor kimi de elindekileri satmak zorunda kalýyor."
Dine uymanýn önemine iþaret eden Tolan, maddi durumu iyi olan vatandaþlarýn ilk olarak taziye yemeðini terk etmesinin maddi imkaný olmayanlarý da rahatlatacaðýný aktardý.
Tolan, insanlarý boþ masraf ve zarardan kurtarmak gerektiðine dikkati çekerek, "Taziye evlerinde verilen yemekleri birbirimizden utanmadan, çekinmeden kaldýrmamýz lazým." ifadesini kullandý.
Vatandaþlardan Mehmet Þirin Konuk, misafirlerine mahçup olmak istemeyen vatandaþlarýn büyük sýkýntýya girdiðini kaydetti.
Konuk, "Acil bir durum olduðunda zaten insanlarýmýz misafirperver. Fakat bunun adet haline gelmesi doðru deðildir." diye konuþtu.
Veysel Teymur, bölgede taziye evlerinde yemek verilmesinin bir ön önce sonlanmasýný talep ettiklerini belirtti.
Murat AKKUÞ
28.07.2019, Iðdýr
Son Güncelleme Tarihi: 29 Temmuz 2019 22:37
