Bursa; “Hüzün”den Ötesi!
31 Mart 2018 08:39 / 1010 kez okundu!
"Dönüþ yoluna revan olmadan önceki son saatte sahile vuran dalgalarý seyrederken çýplak gerçeðin daha net ayrýmýna vardýðýmý fark ettim. Hikâyenin bir yerinde boþluklar vardý tabii ki!.."
******
Bursa; “Hüzün”den Ötesi!
Ahmed Hamdi Tanpýnar, Bursa’da Hüznün bir dizesinde; “Bir rüyadan arta kalmanýn hüznü” vurgusunu yapar. Bu vurgu bir anlamda geçmiþle bugünün hüzünkâr ruh haline iþarettir aslýnda.
Geçtiðimiz hafta sonu 24-25 Mart günleri 16. kez okurlara merhaba eden Bursa TÜYAP kitap fuarýnýn konuðuydum. Son birkaç yýldýr hayli sayýda çaðrý aldýðým þehirle bir söyleþi ve imza çerçevesinde buluþmanýn vaktiydi sanki.
Yaðmurlu bir öðlen vakti vardýk Bursa’ya, kýsa bir þehir turundan sonra fuar alanýna geçtik. Ben ve üstat Mýgýrdiç Margosyan, “bir þehri düþünmek, konuþmak ve yazmak” ekseninde okurlarla hasbýhal etmek istencindeydik.
Söyleþiden önce iki saat, bir saatlik söyleþiden sonra da iki saat olmak üzere yoðun ilgiyle kitap imzaladýk. Fuarýn son günü de bir önceki gün yetiþemeyenlerle buluþup bir daha üç saat imza.
Kitap fuarlarýna gittiðimde imzadan, söyleþiden önce þöyle bir stantlarý dolaþýr, tanýdýk yayýnevlerine uðrar, ayak üzeri muhabbet eder yeni çýkan kitaplara bakarým. Bursa’da da aynýsýný yaptým.
Aðýz birlik etmiþçesine görüþtüðüm yayýnevleri okurun kitaba ilgisizliðinden yana dertliydiler. Adeta “niye geldik ki” der gibiydiler.
Þaþýrmýþtým!
Halbuki Bursa’nýn sesi, kültüre-sanata dair sesi / sesleri uzaktan hayli gür duyuluyordu.
Bursa’da “Mübadele” ve “Fotoðraf” müzelerinden sonra “Edebiyat Müzesi”nin açýldýðýný basýndan okumuþ, þair yazar arkadaþým Güney Özkýlýnç’tan müzenin hikâyesini dinlemiþtim.
Yayýnevlerinin fuara dair yakýnmalarýna raðmen bizim imzamýz çok iyi geçmiþ, söyleþimizde de salon dolmuþ, söyleþi sonuna kadar da ilgi eksilmemiþti. Doðrusu bu ilgi biz yazarlar için göstergeydi. Daha ne olsundu ki!
Bütün bu geliþli-gidiþli ruh haliyle Mudanya feribotu (deniz otobüsü) iskelesinde Ýstanbul’a ordan da memlekete doðru dönüþ yoluna revan olmadan önceki son saatte sahile vuran dalgalarý seyrederken çýplak gerçeðin daha net ayrýmýna vardýðýmý fark ettim.
Hikâyenin bir yerinde boþluklar vardý tabii ki!
Tanpýnar’ýn dizesindeki; “bir rüyadan arta kalmanýn hüznü”.
Þehrin yerlileri diyebileceðimiz belki de “asli unsurlarý” karede yoktu. Þehre sonradan gelenler, þehrin yeni hemþehrileri, en fazla otuz yýl evvel gelip yerleþen bizim (ben ve margosyan) eski hemþehrilerimiz yoðun ilgi göstermiþlerdi bize.
Sayýlarý birkaçý geçmeyen Bursalý okur dostlarýmýz hariç tabi.
Bu çýplak bir gerçeklikti. Evet gitmiþtik Bursa’ya. Bursa 16. TÜYAP kitap fuarýna. Söyleþmiþtik ve bir sürü de kitap imzalamýþtýk. Ýmza ve söyleþimizin yoðun ilgi görmesi bahtiyar etmiþti bizleri!
Ama þehrimizden yüzlerce kilometre uzakta sanki “kendimize” konuþmuþ, imza atmýþtýk. “Bir rüyadan arta kalmamýn hüznü”nü yaþar gibi!
Bursa Edebiyat Müzesi’nde hak ettiði yeri almýþ olan büyük usta edebiyatçý Yaþar Kemal’in kitabýndaki, “o iyi insanlar, o güzel atlara bindiler ve sonra çekip gittiler” sözünün arka planý çok önemlidir.
Çok evvelinden bir Ýstanbul beyefendisinin yolu gençliðinde Urfa’ya düþer. Ýzzet, ikramla karþýlaþýr ve çok mutlu olur. Güzel atlar görür, vurulur güzelliklerine. Bu ruh haliyle ayrýlýr þehirden. Hayli yaþlanýr ve “ölmeden bir daha dünya gözüyle o þehri, insanlarý, atlarý bir daha göreyim” der.
Gider þehre, selam verir, selamýný alan olmaz! Þehrin dýþýna çýkar, gözü atlarý arar! Kaburgalarý sayýlan yýlkýya terk edilmiþ atlarý görür. Bir duvarýn dibinde güneþlenen birine dokunup önceki geldiðindeki insanlarý ve atlarý sorar? Cevap olanca çýplaklýðýyla devasa romanýn yolunu açar. “O iyi insanlar, o güzel atlara bindiler ve gittiler..,”
Evet galiba modern zamanlarýn þehirleri dediðimiz böyle bir serencam yaþýyor. Þehrin yeni “hemþehrileri” üzerinden bir þehir algýsý hayata / hayatlara yön veriyor artýk. Ýyi ki þehirlerin o yeni “hemþehriler”i de var.
Geriye kalansa Tanpýnar’ýn dizesindeki “bir rüyadan arta kalmanýn hüznü”. Ya da bir kitaba ad olduðu gibi; “bin hüzünlü haz”dan apartýlmýþ yas...
Þeymus DÝKEN
30 .03.2018, Bursa / Diyarbakýr
