Katledilmesi 'milat' olan adam!
13 Temmuz 2013 21:28 / 1000 kez okundu!
Bir dönemin her gün dozu sekiz on kiþinin faili meçhul denen aslýnda failleri ayan beyan bilinen katliam tarihinin baþlangýcýna delalet edecekti Vedat Aydýn’ýn katli ve cenaze töreninde yaþanan / yaþatýlan vahþet.
Yakýn dönem tarihini geriye sarýp 10 Temmuz 1991 gününün aslýnda bir cenaze töreni olan ama devasa bir protesto mitingine dönüþen, sonrasýnda da kayýtlara göre Diyarbakýr’da 23 kiþinin katledilmesi ile tarihe geçen bir yakýn tarih yolculuðudur Vedat Aydýn’ýn cenaze töreni.
1953 yýlýnda Diyarbakýr’ýn Bismil ilçesine baðlý Kürthacý köyünde doðar Vedat Aydýn.
Ýlk, orta ve lise öðrenimini Bismil'de tamamlar. 12 Eylül askeri darbesinin hemen öncesinde 1979'da Diyarbakýr Eðitim Enstitüsünün Edebiyat Bölümü'nden mezun olur.
Kürdistan Ýþçi Partisi-Devrimci Demokratik Kültür Dernekleri (KÝP-DDKD) davasýnda 1980 yýlý 12 Eylül askeri darbe döneminde tutuklanýp dört yýl hapis yatar.
1990 yýlýnda Ýnsan Haklarý Derneði (ÝHD) Diyarbakýr Þubesi Yönetim Kurulu'na seçilip, hak ihlallerine yönelik çalýþmalarý nedeniyle defalarca gözaltýna alýnýr.
28 Ekim 1990 tarihinde Ankara’da ÝHD Genel Kurulu’nda Kürtçe’nin kamuya açýk mekânlarda alenen konuþulmasýnýn yürek istediði yýllarda, konuþmasýný Kürtçe yaptýðý için tutuklanýr. Yargýlandýðý duruþmada da, Türkçe konuþmayý reddeder. Birkaç ay sonra tahliyesinin akabinde Vedat Aydýn, 1990 yýlý sonlarýnda ÝHD Diyarbakýr Þube Baþkanlýðý'na seçilir.
1991 yýlý Haziran ayýnda yapýlan HEP (Halkýn Emek Partisi) Diyarbakýr Ýl Kongresi’nde Ýl baþkanlýðýna seçilir.
Aydýn, 5-6 Temmuz 1991 gece yarýsý kendilerini polis olarak tanýtan kiþilerce evinden aile fertlerinin gözleri önünde "emniyette ifadesinin alýnýp býrakýlacaðý" söylenerek gözaltýna alýnýr. 8 Temmuz günü Elazýð'ýn Maden ilçesi yakýnlarýnda bir köprü altýndaki menfezde iþkence edilerek kollarý ve bacaklarý kýrýlmýþ ve kurþunlanmýþ olarak cesedi bulunur. Ve “sahipsiz” adý altýnda Maden Mezarlýðýna defnedilir.
Buraya kadarý biyografik bilgi ve doksanlý yýllarýn birçok faili meçhul cinayetinin bireysel kronolojisi gibi!
Bir gün sonra kimlik tespiti ile Vedat Aydýn’ýn cenazesi büyük bir araç konvoyu ile Diyarbakýr’a getirildi. Diyarbakýr'da yüzbinden fazla kiþinin katýldýðý cenaze töreninde bir dönemin tarihine tanýklýk edecek büyük vahþet yaþandý.
Diyarbakýr Surlarý üzerinden, Mardinkapý Karakolu ve Mardinkapý Mezarlýðý giriþinde cenaze kortejine, yüzleri maskeli özel harekât timleri ve itirafçýlar tarafýndan ateþ açýldý. Açýlan ateþ sonucu resmi kayýtlara göre üç, aslýnda 23 kiþinin öldürüldüðü, binden fazla kiþinin ise yaralandýðý kayýtlara geçti.
O gün Vedat’ýn cenaze törenine katýlanlardan biri de bendim. Benim ve birçok kiþinin Vedat Aydýn’ýn cenaze törenine katýlmamýz sürpriz sayýlmamalý. Çünkü o gün vicdaný ve onuru olan her Kürt, aslýnda þehirde olan her insan o cenaze töreninde yaþanabilecekleri üç aþaðý beþ yukarý tahmin etmesine raðmen yediden yetmiþe katýlmýþtý(k).
Mahþeri bir kalabalýktý. Yýllar sonraki Newroz'lar hariç bir daha da öylesine büyük bir kalabalýðý Diyarbakýr görmedi, yaþamadý hatta tanýk olmadý diyebilirim. Milletvekillerinin, temsili görevi olanlarýn, basýnýn ve parti aracýnýn içinde yer alanlarýn bizatihi kendileri; hedef gözetilerek açýlan ateþten kurtulanlar, adeta ölümden nasýl kurtulduklarýnýn þaþkýnlýðý içindeydiler.
Mardinkapý Mezarlýðýndan Mardinkapý çýkýþýna kadar alan hýnca hýnç kitleyle doluydu.
Bir grup arkadaþýmla Mardinkapý’nýn hemen dýþýnda sað taraftaki benzinliklerin arkasýndaki aðaçlýk alanýn altýndaydýk. Surlardaki maskeli sivil polislerin mevzilenmesi hareketlenmiþ ve silah sesleri baþlamýþtý.
Surlara yakýn olmamýz nedeniyle, bulunduðumuz alandan gruplar halinde surlardaki gediklerden birinden sur içine kaçtýðýmýzda surlarýna üzerinden arkamýzdan kurþun výzýltýlarýný farkederek Alipaþa mahallesine girmiþtik.
Bir evin kapýsý rastgele önümüzde açýlmýþ soðuk ayran ikram etmiþlerdi. Suyla da elimizi yüzümüzü yýkamýþtýk. Sonra da ev sahipleri "hemen gidin, gelip ev ev arama yaparak hepinizi götürebilirler" demiþlerdi. O gece ve sonraki günlerde hastanelerde ve þehrin sokaklarýnda sürek avý yürütülmüþtü.
Ve bir dönemin her gün dozu sekiz on kiþinin faili meçhul denen aslýnda failleri ayan beyan bilinen katliam tarihinin baþlangýcýna delalet edecekti Vedat Aydýn’ýn katli ve cenaze töreninde yaþanan/yaþatýlan vahþet.
Vedat, kuþaðýmýzdan birçok duyarlý arkadaþýn olduðu gibi benim de arkadaþýmdý. 10 Temmuz haftasý 22 yýl arayla onun topraða veriliþinin yýldönümü.
Hâla Vedat Aydýn’ýn ve diðer faili meçhullerin dosyasý karanlýkta, kapalý kapýlar ardýnda ve açýlmayý bekliyor. Tarihle, geçmiþle yüzleþilecekse dünyanýn diðer ülkelerindeki örneklerde olduðu gibi nerden baþlanacaðý belli. Belli de! Hangi irade buna cesaret edecek o meçhul.
Þeyhmus DÝKEN
13.07.2013