Temelsiz Yapýnýn Sonu!
18 Aðustos 2018 13:22 / 935 kez okundu!
Temeli saðlam deðilse, nerdeyse lise bitene kadar o hoca senin bu etüt benim dolanýr durursunuz. Ülke ekonomisi de öyle, siyasette böyle.
****
Temelsiz Yapýnýn Sonu!
Geçtiðimiz günlerde Karadeniz baþta olmak üzere ülkenin birçok yerinde yoðun yaðýþlar nedeniyle doðal dere yataklarýnýn hemen baþucuna/yanýbaþýna inþa edilen binalarýn kötü akýbetlerini izledik/okuduk.
Malumunuzdur yapýlarda temel önemlidir. Önce ciddi temel kazýsý yapýlýr. Yapýlacak binanýn konumlanýþýna göre temel kazýsýna þekil verilir. Beton, demir, zeminde sýzdýrmazlýk saðlayan ziftli malzeme ve diðerleri…
Ýnþaat yapan bilir ki; saðlam zemine yapmak gerek binayý! Yaparken de saðlam zemine kurmak gerek yapýyý.
Doðal dere yataðýna, toprak kaymasý (heyelan) ihtimali olan zemine rastgele yapýlmýþ binalarýn sonunun hüsranla sonuçlandýðýna defalarca tanýk olduk.
Bunlardan birine tanýk olmuþtum. Neredeyse 40 yýl evvel, seksenli yýllarýn baþýnda Diyarbakýr Þehitlik semtinde adý “Hicret Apartmaný” olarak konulan bir binanýn sabaha karþý çökmesi ile seksene yakýn insan öte yakaya göçmüþtü.
Oradan bazen geçerim. Döner bakarým, hüzünle. Yeri hala boþ bir arsadýr o Hicret apartmanýnýn. Keþke oraya bir plaket çakýlýp hikayesi yazýlsa, ders olarak geleceðe kalsa.
Bunlarý yazmama bir süredir hemen yaný baþýmýzda inþaatý baþlayan iki blokluk bir sitenin iki aydan beridir inþa sürecine tanýklýðým sebep oldu. En zoru temeldi. Adýna “kýrýcý” dedikleri taþ kýrma makinesinin zeminde çýkan kaya kütlesini kýrýp sonra kepçe ve kamyonlarla taþýmasý hayli zaman aldý. Sonrasýný yukarýda yazdým. Yukarýdan günde bir kez bu iþi izledim. Þimdi temel bitti, birinci katý çýkýyorlar. Artýk bundan sonrasý kolay, statik planlama iþi…
Bu teknik mevzuyu durduk yerde yazmadým elbet.
Temel dediðimiz mevzu sosyal hayatta da çok önemli. Çocuðunuzu okula kaydedersiniz. Eðitim ve öðretimde temelinin “saðlam” olmasýný arzularsýnýz. Ýyi okullardan birisine girmesi için saðlam bilgi ve birikimin gerekli olduðunu bilir ona göre “aman, temel her þeyden önemli“ dersiniz.
Temeli saðlam deðilse, nerdeyse lise bitene kadar o hoca senin bu etüt benim dolanýr durursunuz.
Ülke ekonomisi de öyle, siyasette böyle.
Temelde aksayan, yürümeyen bir þeyler varsa bütün uðraþýlar sadece günü kurtarmaya yeter. Sonrasý önceki günün kaba tekrarýdýr.
Bu sebeple “Temel” meselesini önemsemek gerek.
Bir yerlere temelli olarak gelirken/getirilirken salt kendi temeliniz üzerinden deðil. Birilerinin daha siz yokken, hatta sizin temeliniz/temelleriniz yanlýþ yapýlanmalar nedeniyle çökmüþken, oluþturulan saðlam yeni temeller üzerine gelip konumlandýðýnýzý bileceksiniz.
Bileceksiniz ve ona göre davranacaksýnýz.
Oradaki varlýðýnýzýn “kalýcý birliktelik”, ya da “geçici konukluk” arasýnda bir yerlerde duruyor olabileceðini hiç ama hiç aklýnýzýn köþesinden çýkarmayacaksýnýz. Sözünüzü kelamýnýzý tartarak biçerek ona göre edeceksiniz.
Temel isim olarak Karadeniz fýkralarýna çokça konu olmuþtur. Bunu ötekileþtirme anlamýnda yazmýyorum elbette. Ama hoþ fýkradýr. Hayli yüksekçe bir yerden “atlarsýn, atlayamazsýn“ diyerek yüklenmiþler Temel’e. Atlarým demiþ. Atlamýþ. Varmýþlar yanýna. Kalkamamýþ yerinden Temel. Her yaný hurdahaþ, kýrýk dökük saðlam kemik yok neredeyse. “Ula ne oldi Temel uþaðum!" diye sormuþ baþýna toplananlar. “Atlarsýn ula, atlamasýna ya! Sonýni eyi hesap edecaðsun” demiþ Temel.
Velhasýlý kelam, Temel önemli. Temelin kadar varsýn toplumda. Temelinde kýrýk dökük hafriyatlar, inþaat artýklarý varsa, sonrasýnda sadece senin deðil, saðýnda solundakilerin durumunu da zora sokar ardýnda býraktýklarýn.
Ol sebeple tekrar baþa dönersek. Çok temeller gördük çürük çýktýlar.
* Fotoðraf: Eyüp Elevli, Ordu, AA
Þeyhmus Diken
18.08.2018, Diyarbekir
