Türkiye’yi ürküten senaryo

Uluslararası İklim Değişikliği Paneli’nin Türkiye senaryosu hiç de iç açıcı değil. İleriki yıllarda ülkede yıllık ortalama sıcaklıklar artacak, kuraklık gelecek

Uluslararası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) Türkiye senaryosunda, ülkede yıllık ortalama sıcaklığın ileriki yıllarda 2,5 ila 4 derece artacağı, Ege ve Doğu Anadolu’da artışın 4 dereceyi bulacağı tahmin ediliyor. Senaryoya göre, ülkenin güneyi ciddi kuraklık tehdidiyle karşı karşıya kalacak, kuzey bölgelerde ise sel riskinin artacak. 

Afet İşleri Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı “Afet Bilgileri Envanteri”nde iklim değişikliğinin etkilerine de yer verildi. Çalışmada, fosil yakıt kullanımı, sanayileşme, hızlı nüfus artışı, enerji üretimi, ormansızlaşma gibi etkiler sonucunda atmosfere salınan gazların sera etkisi yarattığı belirtildi. Bunun dünya yüzeyinde sıcaklığın artmasına ve küresel ısınmaya yol açtığı kaydedildi.

Çarpık kentleşme afetleri tetikliyor
Çalışmaya göre, Uluslararası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 3. tahmin raporunda, iklim değişikliğinden etkilenmeyecek ülke ve bölge yok. Son yıllarda özellikle ani meteorolojik değişikliklere bağlı gelişen ve yerleşim birimlerini tehdit eden şiddetli yağış, hortum, çamur-moloz akması gibi afetlerde artış gözlendi. Türkiye’de de artan nüfus, çarpık şehirleşme ve yanlış arazi kullanımı, afet artışını tetikliyor.
IPCC’nin Türkiye senaryosuna göre, Türkiye’de yıllık ortalama sıcaklıklar ileriki yıllarda, ortalama 2,5-4 derece arasında artacak, Ege ve Doğu Anadolu’daki artış 4 dereceyi bulacak. Türkiye’nin güneyi ciddi kuraklık tehdidiyle karşı karşıya olacak. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’yu kapsayan bölgelerde kış yağışları yüzde 20-50 arası azalacak. Kuzey bölgelerde ise sel riski artacak.

Çoğunluk hidrometeorolojik afet
Senaryodaki bu tablo dikkate alındığında, Türkiye’nin iklim değişikliğinin olumsuz veya tehlikeli etkileri açısından risk grubu ülkeler arasında yer aldığı belirtilen çalışmada, şu görüşlere yer verildi: “Dünya genelindeki 31 çeşit doğal afetin çoğunu hidrometeorolojik afetlerin oluşturduğu görülmektedir. Doğal afetlerin çeşitleri ve önem sıraları ülkeden ülkeye de değişmektedir. Ülkemizde en sık görülen meteorolojik karakterli doğal afetler ise dolu, su baskını, don, orman yangınları, kuraklık, şiddetli yağış, şiddetli rüzgar, yıldırım, çığ, kar ve fırtınadır.”
Öte yandan yine envantere göre; dünyada son 20 yılda meydana gelen hidrometerolojik olaylarda ortalama yüzde 7,4’lük artış gözlendi. Türkiye de heyelan olaylarında en fazla artış yaşanan ülkeler arasında yer aldı.

Öneriler önlem paketi 

Afet Bilgileri Envanteri’nde iklim değişikliğinin etkilerine yönelik de şu önerilere yer verildi:

- Afet İşleri Genel Müdürlüğü’nün sorumlu olduğu Afetler Yasası’nda iklim ilişkili afetleri yeniden tanımlamak,

- İklimsel afetlerle ilgili özel risk azaltım önlemlerini araştırmak, geliştirmek,

- Planlamacıların, mühendislerin ve diğer karar vericilerin iklim risk bilgisini kullanmalarını sağlamak,

- Afet zararlarının azaltılması ve iklim değişikliğine adaptasyonu entegre etmek için detaylı iklim değişikliği senaryolarına göre, sektörel planların fayda maliyet analizlerine göre çalışmalar yürütülmesi,

- Sigorta sisteminin yerleştirilmesi,

- Halkın farkındalığının artırılması.

30.03.2009
Taraf

Arkadaşına Gönder Yazdır

Bu yazıyı Facebook'ta paylaşabilirsiniz*:

0